Keuzemogelijkheden op woensdag 20 februari 2019

Er zijn 2 keuzeblokken op woensdag. Gelieve op het inschrijvingsformulier je top 5 aan te duiden.

• De meeste sessies duren 1 keuzeblok (= 2 uur).
• De sessie "De pedagogische dansvloer, onderwijs in dialoog,Tom van Waterschoot" bestrijkt 2 keuzeblokken (= 4 uur) en dus de hele dag.
• De sessies "Van onmachtig voelen naar krachtig handelen, Marita Stas" en "Het leiderschap van de toekomst zet meer in op innovatie, autonomie en zelfsturing in een lerende organisatie (met 16 knoppen om aan te draaien), Ronny Vanderspikken" bestrijken 4 keuzeblokken (= 8 uur) en dus de volledige driedaagse.

1 Van onmachtig voelen naar krachtig handelen, Marita Stas (8 uur)

Jullie, directeurs hebben net als iedereen te maken met macht en onmacht.  Macht is voor velen een beladen thema, waardoor we hiermee soms veel te omzichtig omgaan. In deze workshop gaan we kijken wat macht allemaal voor ons in petto heeft.

We maken kennis met de machtsdriehoek. Bewust spelen met deze machtsdriehoek leidt tot echte verandering en transformatie.

Na deze workshop ben je in staat om krachtiger te handelen.

2 Het leiderschap van de toekomst zet meer in op innovatie, autonomie en zelfsturing in een lerende organisatie (met 16 knoppen om aan te draaien), Ronny Vanderspikken (8 uur)

Hoe geef je leiding aan verandering? Wat vraagt dit van jouw rol als leidinggevende? Tijdens deze opleiding wordt het concept ‘de lerende organisatie’ voorgesteld. Dit model bestaat uit een 16-tal concrete en realistische inzichten, praktijken, modellen, tools, denkkaders en handvatten. Ze helpen je in je rol als leider in de complexe onderwijswereld vol uitdagingen en stelt je in staat je medewerkers te stimuleren tot meer zelfverantwoordelijkheid, ‘samen leren’ en gedeeld leiderschap.

We zetten in ‘de lerende school’ in op een wijs veranderklimaat op school: bewust verhogen van het innovatievermogen en het vergroten van de verandergoesting. Dit doen we door gebruik te maken van creatieve change-processen en aangepast leiderschap in de begeleiding van de mensen in hun leren, zowel individueel (meesterschap) als in groep (relationeel) Dit doen we steeds vanuit een waarderende benadering (oplossingsgericht) en in verbinding met de hele omgeving (all-school-approach)

De sessie is gericht op ‘doen’ en vertrekt vanuit eigen praktijkverhalen (en zorgt voor oplossingen)

Doelstellingen:

• Deelnemers krijgen meer zicht op een geheel van praktijken die een organisatie meer lerend maakt, en dus ook wendbaar en klaar voor de uitdagingen (en dat zijn er nogal wat) van de complexe en veranderende wereld die ons omringt
• Via creatieve werkvormen, actieleren en intervisie gaan we aan de slag tijdens de sessie
• De deelnemers linken dit concept aan de eigen verhalen en realisaties van de scholen
• Ook kijken ze kritisch naar de eigen ‘leer’-context in de school
• En ze dagen zichzelf uit om morgen kleine doe-acties uit te zetten in de eigen praktijk.

3 De pedagogische dansvloer, onderwijs in dialoog,Tom van Waterschoot (4 uur)

Er wordt aan de hand van de pedagogische dansvloer (model van Jan Ruigrok, naar een herwerking van de Social Discipline Window van Ted Wachtel) een communicatiemodel aangereikt dat kan helpen om in verbinding te blijven met anderen en in je eigen  kracht te blijven staan, ook al gaat het moeilijk of dreigt conflict. Verbindend communiceren is een krachtige manier om de relaties binnen de school positief en constructief te houden. Als directeur neem je een voorbeeldfunctie in en wordt er vaak naar je gekeken als bemiddelaar en conflictoplosser. In de workshop bekijken we hoe je best communiceert om polarisatie binnen de groep te vermijden en de beste krachten in je team te versterken.

Doelstellingen:

• Communicatie updaten als het goed gaat en als conflict dreigt.

4 Open en actieve onthaalstructuur, Martin Nica

Deze werkwinkel is niet alleen bedoeld voor directeurs van een autonome kleuterschool maar voor alle directeurs met een kleuterschool.

Kleuters zitten vaak vanaf de aanvang van de dag in een frontale lesstructuur. De leerkracht neemt de leiding, de kinderen volgen.Tijdens een open en actief onthaal kan je het initiatief van kinderen vergroten en hun zelfstandigheid stimuleren.

Een onthaal waar doen, evalueren, plannen van de dag en samenhorigheid voorop staan.

Praktischer, minder tijdrovend, doelbewuster en geen hangende kinderen meer!

Benieuwd? Je ervaart zelf de ingrediënten en voordelen van een open onthaal en je krijgt een stappenplan om te groeien naar deze nieuwe organisatievorm.

Doelstellingen:

• Het nut, en de voordelen inzien om een open onthaal te organiseren
• Mogelijkheden bekijken waarin kinderen gestimuleerd worden naar zelfstandigheid binnen deze structuur
• Open onthaal kunnen inzetten als organisatievorm om sterker te plannen en te evalueren met de kinderen.

5 Laat me groeien! Ontwikkelingsgericht werken, Nele Van Oosten

Dit is een herhaling van de werkwinkel van vorig jaar.

Ontwikkelen gaat niet lineair, maar met sprongen, zijwegen en rustplekken. Inzetten op dat grillige proces is geen simpele klus. Maar we weten, het is het waard. Goed onderwijs is immers onderwijs waarbij leerlingen een hoge betrokkenheid en een hoog welbevinden vertonen. Kinderen krijgen de meeste ontwikkelingskansen daar waar de omgeving maximaal afgestemd is op wat kinderen (vanuit de signalen welbevinden en betrokkenheid) nodig hebben. Het zit hem in de afstemming, niet in de technieken of structuren. Afstemmen vraagt perspectief nemen, op het goede moment het goede doen, ook in de ogen van de leerlingen. Ontwikkelingsgericht onderwijs vraagt inzetten op welbevinden en betrokkenheid, op groeikansen en motivatie. Groei je mee?

6 Groeien vanuit vertrouwen, een genuanceerd verhaal over fixed en growth mindsets, Kristof Das

Is hij fixed of growth, geloven we erin of niet, het lijkt wel binair, je bent er al of je komt er nooit. Zoals steeds is de werkelijkheid complexer, genuanceerder en meer gelaagd dan we denken. We verkennen de essenties van de mindset theorie, denken na over wat dat betekent voor het handelen van de leerkracht  en maken uitstappen naar de Griekse beeldhouwkunst, Chileense onderzoek naar het effect van mindsets op kansarmoede en de leercurve van kinderen en gaan buiten met een warme herinnering aan Zweeds turnen.

7 Eigenaarschap over het leerplan opnemen als schoolleider, Anne Verhoeven

De komst van Zill betekent natuurlijk dat jij met je team stilstaat bij de inhoud van het dagdagelijks werken in de basisschool. Dat is niet de focus van deze werkwinkel.

De focus ligt wel op de vele andere thema's die Zill in je schoolteam prikkelt en waar jij vragen rond krijgt: identiteit van je school, de schooleigen visie op onderwijs, schoolorganisatie en lessentabellen, gebruik van leermiddelen, zorgsysteem, agenda en planningsinstrumenten, evaluatie- en rapportering, …

Het is goed om met je schoolteam na te denken over deze thema's en om samen jullie visie op en rond deze thema's terug scherp te stellen, te borgen wat goed loopt en te verbeteren wat sterker kan.

In deze werkwinkel staan we stil bij die andere thema's: wat betekent de komst van Zill daarvoor en hoe kan je concreet aan de slag?  We werken in deze sessie vanuit het decretale kader en verkennen  interactief mogelijkheden en beperkingen.

Doelstellingen:

• Reflecteren op ‘eigenaarschap’ in de eigen schoolwerking
• Verkennen van aspecten die kunnen bijdragen aan eigenaarschap als team
• Ervaren hoe leerplandiscours de kwaliteitsontwikkeling van de school kan versterken
• Werkvormen ervaren die kunnen inspireren voor de eigen praktijk op school.

8 Zin in leren! Zin in leven! Hoe Zill-ig is de leraar vandaag? Kris De Ruysscher

Zin in leren! Zin in leven! herinnert schoolleiders en lerarenteams aan hun opdracht om samen te werken aan ‘een geïntegreerd onderwijsinhoudelijk aanbod’, ‘een stimulerend opvoedingsklimaat’ en ‘een doeltreffende didactische aanpak’. Vandaag de dag komt dat neer op de realisatie van een ontwikkelingsgerichte schoolwerking.

Tijdens deze werkwinkel wordt vertrokken van kenmerken die de professionele grondhouding van de leraar en lerarenteams typeren. Ze worden gehanteerd als kapstok waarrond de deelnemers samen met de sessieleider zullen werken in kleine en grote groep.

Al doende zullen de deelnemers ervaren hoe deze kenmerken kunnen helpen: als kijkwijzer om de eigen schoolwerking te typeren, als handvat voor kwaliteitszorg op team- en individueel niveau, als opstap naar een pedagogische bewustwording.

De gehanteerde werkvormen kunnen inspireren voor de eigen praktijk op school.

Belangrijk: Deelnemers brengen een kopie van een recente groepsfoto van hun schoolteam mee naar de sessie. Graag in een paar exemplaren en met de mogelijkheid om erop te schrijven en tekenen.

Doelstellingen:

• Reflecteren op de competenties binnen het eigen lerarenteam
• Kenmerken van de professionele leraar verkennen
• Al doende ervaren hoe de kenmerken van de professionele leraar kunnen helpen: als kijkwijzer om de eigen schoolwerking te typeren, als handvat voor kwaliteitszorg op team- en leraarniveau, als opstap naar een pedagogische bewustwording
• Werkvormen ervaren die kunnen inspireren voor de eigen praktijk op school
• Leerplandiscours voeren met elkaar.

9 Onderwijsarrangementen voor het leergebied WO, Jan Tilley

Wat betekent een onderwijsarrangement voor wereldoriëntatie?

Hoe kan de leraar eigenaarschap opnemen bij de ontwikkeling van zijn onderwijsarrangementen wereldoriëntatie? 

Welke kansen bieden onderwijsarrangementen wereldoriëntatie om aan 10 ontwikkelvelden te werken?

Welke plaats heeft een methode binnen onderwijsarrangementen?

Op deze en jullie vragen zoeken we via de 4 kernwerkwoorden van wereldoriëntatie “ervaren, onderzoeken, vaststellen en uitdrukken” naar  antwoorden.

Doelstellingen:

• Aan de hand van voorbeelden inzicht verwerven in het uitwerken van onderwijsarrangementen voor wereldoriëntatie vanuit het schema voor krachtige leeromgeving.

10 Zin in de mediakundige ontwikkeling, Marcel Vanlommel

In deze sessie verdiepen we ons in het ontwikkelveld ‘mediakundige ontwikkeling’ tot op niveau van de leerlijnen en met inbegrip van achterliggende kaders.

We zoeken naar de meerwaarde van het combineren van meer dan één ontwikkelveld voor het maken van onderwijsarrangementen en leerkansen voor leerlingen.

We bekijken verschillende praktijkvoorbeelden.

We lichten ‘computationeel denken’ en ‘programmeren in de basisschool’ toe. We verkennen hiervoor veel gebruikte mediamiddelen.

Werkvorm: ruimte voor overleg, discussie en collegiale uitwisseling van ervaringen.

Doelstellingen:

• Dieper zicht krijgen op: het ontwikkelveld mediakundige ontwikkeling, ontwikkelthema’s, generieke doelen, leerlijnen
• Mediaonderwijs binnen ZILL: combineren van ontwikkelvelden bij het maken van onderwijsarrangementen
• Focussen
• Computationeel denken in ME.

11 Thematisch werken in kleuteronderwijs vanuit Zill, Stijn De Milde

Deze werkwinkel is niet alleen bedoeld voor directeurs van een autonome kleuterschool maar voor alle directeurs met een kleuterschool.

Tijdens deze sessie krijg je handvatten aangereikt om met je (kleuter)team thematisch te werken in de school. We onderzoeken op welke wijze we vanuit een focus kunnen komen tot krachtige en betekenisvolle onderwijsarrangementen (o.a. werken met en zonder belangstellingscentra).

Wil je deelnemen aan deze werkwinkel? Breng alvast een brainstorm rond een project/thema/BC mee dat je op schoolniveau wenst uit te werken. Handig om bij te hebben is een laptop of tablet alsook je leerplanboek.

Doelstellingen:

• aan het eind van deze sessie heb je zicht op de verschillende manieren waarop een belangstellingscentrum vorm kan krijgen en welke aandachtspunten we hierbij in de kijker zetten.

12 Schrijven, (hoe) maken we er werk van?, Goedele Vandommele

Weinig scholen in Vlaanderen maken echt werk van schrijfonderwijs ; als er geschreven wordt, is de aanpak niet steeds de meest effectieve. Nochtans is schrijven in de 21ste eeuw een belangrijke sleutelcompetentie, is er veel onderzoek gebeurd en zijn de richtlijnen voor effectief schrijfonderwijs heel duidelijk. In deze workshop staan we stil bij goed schrijfonderwijs en hoe je daar in je school werk van kunt maken. We bespreken schrijfopdrachten, schrijfproducten en schrijflessen en bekijken hoe we in een coachgesprek leerkrachten bewust kunnen maken van de sterke en minder sterke kanten ervan. Tot slot zoeken we in Zill naar handvaten om dit goed schrijfonderwijs vorm te geven doorheen de lagere school en leggen we de link naar een beleid rond schrijven.

Doelstellingen:

• Kennismaken met effectieve schrijfdidactiek en de componenten ervan kennen
• Componenten van een goede schrijfdidactiek kunnen vertalen naar schrijflessen
• Reflecteren over de geslaagdheid van bestaande schrijflessen
• Componenten van goed schrijfonderwijs herkennen in het leerplan ZILL
• Componenten van goed schrijfonderwijs kunnen plaatsen in een ontwikkelingsgericht perspectief.

13 Goed wiskundeonderwijs in ZILL. Wiskundig leren DENKEN door wiskunde te DOEN, Sabine Jacobs

In het nieuwe leerplan kiezen we resoluut voor wiskundig en probleemoplossend denken. Wiskunde is immers veel meer dan rekenen. We blijven sterk inzetten op kennis en focussen op redeneren en toepassen. Daarbij stimuleren we een didactische aanpak met een duidelijke instructie. We zetten in op een  wiskundige attitude zoals zelfregulerend vermogen, onderzoekscompetentie, relationele vaardigheden, ondernemingszin en veerkracht.

In deze werkwinkel ontdekken we de visie op goed wiskundeonderwijs in Zin in Leren! Zin in Leven! en onderzoeken we hoe we dit in de praktijk kunnen realiseren:

Tijd en ruimte voor probleemoplossend gericht leren in betekenisvolle situaties

Soberheid en effectiviteit voor antwoordgericht leren 

Doelstellingen:

• Zicht krijgen op goed wiskundeonderwijs in ZILL
• Zicht krijgen op antwoordgericht versus probleemoplossend gericht wiskunde leren
• Kansen zien vanuit de tien ontwikkelvelden om wiskundig denken te stimuleren.

14 Feedback maakt leren zichtbaar, Stefaan Vanparys

Wat maakt dat de ene leerling in huilen uitbarst bij een mindere opmerking en de andere leerling perfect met feedback om kan gaan?

Hoe zorg ik ervoor dat feedback niet gezien wordt als enkel meer werk? Hoe ga ik lange tanden te lijf?

Een van de factoren die het leren bevordert, is kwalitatieve feedback. Dat is wat John Hattie concludeert uit zijn onderzoek. Toch werkt de ene feedback wel en de andere niet. In deze sessie maken we opdeling tussen verschillende types feedback en koppelen we daaraan gepaste feedbackroutines. 'Feedback maakt leren zichtbaar' wisselt diepere theorie af met praktische voorbeelden zowel op het niveau leraar-leerling als directeur/begeleider-leerkracht.

15 Functioneringsgesprekken die aanzetten tot actie, Stefaan Vanparys

Hoe word je beter in wat je doet? Dat is de vraag die centraal zou mogen staan in een begeleidings- of functioneringsgesprek. Hoe krijg je leerkrachten aan het denken over hun volgende stap? Gebaseerd op de open-to-learning-conversation van onderwijsonderzoeker Vivian Robinson leren we in deze sessie moeilijke en minder moeilijke gesprekken met leerkrachten aan te gaan. Door een weldoordachte structuur blijf je gefocust op zoek gaan naar de volgende concrete stap die de leerkracht kan zetten binnen de visie van je school. Via videobeelden en onderling rollenspel (niet voor publiek!) proberen we binnen deze sessie de theorie in praktijk om te zetten ter voorbereiding van een eerstvolgende gesprek met een leerkracht.

Doelstellingen:

• Je leert vanuit observaties/resultaten gesprekken aan te gaan met de leerkrachten
• Je leert een gesprekcultuur waarin het toegelaten is om te blokkeren of niet akkoord te zijn. Tegelijk leer je om standvastig moeilijkheden over te brengen.