WW5: Zorgvisie rond hoogbegaafdheid
Els Gudders, expert hoogbegaafdheid, Zaakvoerder Meer Mij, zorgcoördinator
Hoogbegaafdheid is een gave voor veel leerlingen, maar toch zijn er steeds weer leerlingen die problemen ondervinden door een minder adequate begeleiding in scholen. De zorg voor hoogbegaafde leerlingen wordt dan ook steeds meer gezien als een onderdeel van het totale zorgpakket.
De leraar die een hoogbegaafde leerling in de klas krijgt zal waarschijnlijk wel proberen om deze leerling uit te dagen en voor aangepaste leerstof te zorgen. Om te zorgen dat zo’n aanpassing niet steeds lukraak en van de goede wil van de leerkracht afhankelijk blijft, is er een goede afstemming op schoolniveau nodig. Daarom is het best dat er duidelijkheid komt en eenstemmigheid bereikt is over wat goed handelen is ten opzichte van hoogbegaafde leerlingen.
Uit deze ontwikkeling vloeit dus de behoefte om een beleidsplan over hoogbegaafdheid op te stellen. In zo’n beleidsplan worden verschillende zaken beschreven, maar het bestaat voornamelijk uit een procedure of stappenplan voor het signaleren en begeleiden van hoogbegaafde leerlingen in uw school.
Wat is een zorgbeleid hoogbegaafdheid? Hoe begin je aan het opstellen van zo’n zorgbeleid? Hoe zorg je dat het hele team mee krijgt hierin? Hoe voorkom je weerstand in een team? En hoe hou je rekening met de draagkracht van de school zodat het geen louter papieren versie wordt?
WW6: Vertrek eens zonder thema
Els Menu, onderwijskundige, vormingsmedewerker Cego
Vertrekken zonder thema is een hot topic. Meer en meer kleuterleerkrachten laten af en toe hun thema’s en volgepropte weekschema’s los om eens ‘echt’ tijd te maken voor hun kleuters. In een ‘sprokkelweek’, in ‘een hoekenweek’, in een ‘weekje tijd maken’,…
Tijdens deze week nemen leerkrachten extra de tijd om ‘doelgericht vanuit de kleuter’ te werken. We gooien niet al onze thema’s over boord, maar geven af en toe de ruimte om iets te laten ‘ontstaan’. Hierdoor krijgen kinderen veel meer kans tot het ontwikkelen van ondernemingszin en aldus zelfsturing en creativiteit.
In deze workshop ontdek je hoe krachtig kleuteronderwijs kan zijn als je een evenwicht zoekt tussen doelgericht werken vanuit een rijk basismilieu, doelgericht vanuit het kind en ook doelgericht vanuit het aanbod.
WW8: Stimuleren van executieve functies in de kleuterklas
Sanne Feryn, Docent opleiding bachelor kleuteronderwijs, Odisee hogeschool
Amina denkt eerst goed na voor ze iets doet. Karel kan zijn beurt afwachten tijdens een gezelschapsspel. Ali kan zich zeer goed concentreren bij een kringactiviteit en jouw instructies onthouden.
Herkenbaar bij jouw kleuters? Fantastisch!
Nochtans zijn deze vaardigheden niet bij alle kleuters zo vanzelfsprekend.
Wanneer je als leerkracht echter je EF-bril opzet, kan je je steentje bijdragen om deze vaardigheden te stimuleren bij de kleuters. EF staat voor executieve functies. Het zijn de controlefuncties in je hersenen die je gedachten, emoties en gedrag sturen.
Doorheen deze sessie wordt duidelijk wat EF zijn en hoe we ze kunnen herkennen bij kleuters. We ontdekken hoe we onze EF-bril effectief kunnen opzetten in de kleuterklaspraktijk. We doen dit aan de hand van een verhelderend kader, filmfragmenten en concrete tools. We laten ons leiden door drie didactische bouwstenen: kwaliteitsvolle interacties, doelgerichte activiteiten en ondersteunende werkvormen. We maken kennis met inspirerende didactische materialen en proberen concrete EF-activiteiten zelf uit.
WW9: Ondersteunende communicatietechnieken bij individuele coaching van collega’s
Raf Sondervorst, Docent banaba schoolontwikkeling- postgraduaat mentoring en coaching
Als zorgverantwoordelijke ben je vaak in de weer om collega’s individueel te coachen in de begeleiding van leerlingen, ouders ,klaspraktijk, … .
Maar het ene coachinggesprek is het andere niet. Wat zijn gesprekstechnische elementen waar we best kunnen op letten en die het gesprek extra “vaart “ kunnen geven ….. In deze interactieve sessie onderzoeken we eerst wat coachen nu precies is, kijken we samen naar een aantal ondersteunende kaders om vervolgens via een korte oefening in duo’s zelf te oefenen. Uiteraard in een overview want we hebben slechts 2,5 uur … Een kleine inleiding op het thema van coaching waarbij we alvast wat handvatten aanreiken om hiermee aan de slag te gaan…
WW10: Faro-project, geweldloos verzet en nieuwe autoriteit binnen de schoolcontext
Goedele Maes en Melissa Peeters, Faro-project medewerkers vanuit CLB Pieter Breughel
Sinds schooljaar 2015-2016 brengen we met het FARO-project de methodiek van geweldloos verzet en nieuwe autoriteit binnen bij de scholen. Tijdens deze workshop lichten we de methodiek toe en gaan we tevens in op de manier waarop het project georganiseerd wordt.
Welke voorwaarden zijn noodzakelijk om geweldloos verzet te implementeren in de school? Welke meerwaarde heeft de methodiek voor de school, ouders, leerlingen,… en welke valkuilen zijn we tegengekomen op onze weg? Waar dromen we nog van?
Via concrete tools, voorbeelden van good practices en ervaringen van scholen brengen we een antwoord op bovenstaande vragen.
WW12: Juf, ik wil vandaag niet naar huis
Marleen Sterckx, CLB-begeleider, PVOC-verantwoordelijke voor PSF (Psychisch en sociaal functioneren)
In deze interactieve werkwinkel exploreren we uitgebreid het moeilijke thema van verontrusting en kindermishandeling. Naast het “ABC van de kindermishandeling” fietsen we ook even langs het vernieuwde jeugdhulpverleningslandschap. (Integrale Jeugdhulp).
Verder wordt het document “Handelen van school en CLB bij kindermishandeling gesitueerd in het zorgcontinuüm” getoetst aan de praktijk op de schoolse werkvloer. We zoeken samen antwoorden op volgende vragen : Wie doet wat bij verontrusting of een vermoeden van kindermishandeling? Wat is wenselijk en wat is haalbaar ? Waar zitten de knelpunten en valkuilen ? Wat doen we of wat doen we vooral niet als we het gesprek aangaan met ouders en/of leerlingen ? …
We gaan aan de slag met reële casussen en wisselen onze ervaringen uit.
WW15: Een eerlijke kans, basisonderwijs voor kinderen in kansarmoede
Albert Janssens, onderwijzer en onderwijscoach
Wie aan leerkrachten vraagt hoe ze kijken naar kinderen in kansarmoede, krijgt vooral structurele kenmerken van kansarmoede als antwoord: financieel tekort, bedreiging van gezondheid, voedseltekort,…
Wie luistert naar hoe de kansarme zijn basisschool heeft ervaren, krijgt een ander verhaal te horen: verstoorde identiteitsontwikkeling, stress, cognitieve dysfuncties,…
De thema’s van de mensen in kansarmoede hebben veel meer impact op het leren van kinderen. In dit referaat worden de problemen die ze veroorzaken even toegelicht.
Daar,naast krijgen de deelnemers een verslag van een onderzoek , door de spreker gedaan, waarin gezocht werd naar enerzijds de cognitive mogelijkheden van deze kinderen en anderzijds naar wat in de dagdagelijkse praktijk werkt, zowel in kleuter- als in lager onderwijs.
WW16: Eerste hulp bij het omgaan met ouders
Klaar Hammenecker, kinderpsycholoog en bemiddelaar
Waarom kunnen ouders zo moeilijk herkennen wat moeilijk is bij of voor hun kind? Waarom lijken zij blind en doof voor onze goede bedoelingen als we hen aanspreken over hun kinderen? En waarom zijn de kinderen zo gevoelig voor opmerkingen of uitspraken over hun thuissituatie, ook al zijn deze waar?
We vertrekken van een theoretisch kader dat de unieke relatie tussen ouders en hun kinderen begrijpbaar maakt. Geholpen door de ‘poppentaal’ krijgen we inzicht in ons eigen leven en de invloed daarvan op onze rol als juf of meester.
Met deze inzichten als leidraad zoeken we vervolgens naar een goede manier van omgaan met ouders waarbij we rekening houden met die unieke relatie.
We overlopen verschilllende aspecten : van inschrijving tot afstuderen, van informele babbel tot het brengen van slecht nieuws. Ook het bijzondere van gescheiden ouders en/of nieuw-samengestelde gezinnen komt aan bod. Aan de hand van uw vragen en voorbeelden geven we concrete tips.
WW17: Zinvolle straffen en krachtige beloningssystemen als antwoord op moeilijk gedrag
Karin Genijn, vertrouwensleerkracht De Wissel, Zelfstandig nascholer en Integratief therapeut
Op school krijgen we meer te maken met kinderen die een speciale aanpak nodig hebben. Vooral op gedragsniveau zitten we soms met de handen in het haar. Spreker van dienst deelt haar jarenlange ervaring in gedragsondersteuning met de cursisten. Eerst krijgen we zicht op preventief werken om moeilijk gedrag te voorkomen. Dan gaan we bekijken hoe we een goed beloningssysteem opstellen en toepassen. We gaan daarbij zelf aan de slag met enkele casussen om het in de vingers te krijgen. Soms echter volstaat het beloningssysteem niet om het gedrag te doen keren. Wanneer straffen toch nodig zouden blijken, dan leren we alvast hoe we die eerlijk en zinvol geven. Samen bewandelen we in deze workshop de weg van voorkomen, motiveren tot aanpakken van storend gedrag.
WW18: Praten met ouders
Maurits Wysmans, Opleidingshoofd UCLL – SRW : kinderen, jongeren en welzijn
‘Like a bridge over troubled water’
Uitgangspunt van deze sessie is het idee dat de opvoeding van ‘onze’ kinderen een gezamenlijke onderneming is. Het valt echter meermaals op dat de opvattingen van ouders en leerkrachten over de pedagogische taak van de school en de afstemming tussen school en gezin verschillen.
Ondanks het feit dat ouders en leerkrachten het allerbeste wensen voor de kinderen en beide partijen profijt halen uit een constructief gesprek, raakt men soms niet verder dan de goede bedoelingen . Soms heeft dat te maken met praktische beslommeringen. Vaker heeft het te maken met knelpunten in de communicatie zelf: de gesprekspartners herkennen mekaars boodschap niet, houden er verschillende interpretaties op na of men raakt niet akkoord over de voorgestelde aanpak. Het valt op dat de communicatie tussen leerkrachten en ouders niet altijd als vanzelfsprekend verloopt. Zo vinden ouders het belangrijk dat leerkrachten proberen om hen echt te begrijpen en daarbij oog hebben voor de soms zeer specifieke omstandigheden in het gezin. Ouders willen ook dat voldoende tijd wordt genomen om naar hen te luisteren en dat hun zorgen ernstig worden genomen.
We besteden tijdens deze sessie aandacht aan welke specifieke gesprekstechnieken leerkrachten kunnen hanteren in het omgaan met ouders .
Komen aanbod: adviesgesprekken, helpende gesprekken, assertieve/confronterende en slecht nieuwsgesprekken.
WW19: Een lijn in (begrijpend) luisteren en lezen voor de ganse basisschool
Fons Exelmans, trainer/coach van en voor onderwijsmensen
Als bijna alle kinderen een voldoende niveau halen voor begrijpend/studerend lezen aan het einde van de basisschool, dan hebben we goed werk geleverd en een essentieel doel bereikt. Onderzoeken tonen aan dat we deze doelstelling niet echt (meer) halen. Daar zijn verschillende oorzaken voor. Hierop ga ik in mijn workshop niet (nauwelijks) in. Wat doen we wel? Ik schets een leerlijn van 4 tot 12 jaar met concrete tools. De implementatie van deze leerlijn kan in uw school ervoor zorgen dat deze doelstelling wel voor een meerderheid van de kinderen wordt gehaald. Do's (en dont's) voor de kleuterschool, de eerste graad, de tweede en derde graad worden toegelicht.
Leerkrachten, zorgcoördinatoren en directies verwerven inzicht in een leerlijn voor begrijpend luisteren en lezen voor kinderen tussen 4 en 12 jaar. Zij maken kennis met de effectiviteit van een eenvoudige methodiek voor technisch lezen.
WW20: De stap tussen je eigen schoolwerking en het decreet leerlingenbegeleiding
Greet Vanhove, pedagogisch adviseur Katholiek onderwijs Vlaanderen
Sinds 1 september 2018 is het nieuwe decreet leerlingenbegeleiding van kracht. Wat betekent dat voor je school?
In deze werkwinkel spiegelen we je huidige schoolwerking aan de 4 begeleidingsdomeinen van het decreet.
We gaan op zoek naar wat het decreet inhoudt en wat je reeds doet in je school.
We toetsen het decreet af aan je schoolreglement en je schoolwerkplan. We inspireren elkaar door het uitwisselen van schooleigen initiatieven en aanpak.
We zoeken uit met de zill-selector hoe elke leerkracht dankzij het leerplan aan leerlingenbegeleiding kan werken.
Elke deelnemer brengt zijn/haar laptop mee waarop snel schoolreglement, schoolwerkplan (deel zorg-en gok) en zill-selector kunnen geraadpleegd worden.
WW21: Aanpakken van moeilijk en grensoverschrijdend gedrag bij kleuters
Lies Ledegen, kindertherapeute in praktijk Kroost sinds 2003, nascholer en trainer in sociale vaardigheden.
Soms doen kleuters niet wat wij willen , ze zijn koppig, ongehoorzaam of ze weten nog niet wat hoort of niet hoort. Hun gewetensontwikkeling is groeiende.
Soms doet een kleuter anderen steeds weer pijn, een andere kleuter is licht ontvlambaar en ontploft om de haverklap ...
Hoe blijven we dit allemaal managen?
Elk kind is anders en heeft een andere aanpak nodig. Daarom bestaat er ook niet één methode die een antwoord kan bieden.
We gaan in deze sessie inzoomen op verschillende manieren van reageren als een kind ongepast gedrag stelt.
Tegelijk geven we tips omtrent de aanpak in de klas.
We kunnen uitzoeken waarmee het gedrag te maken heeft zodat het kind, als het zijn echt gevoel kan tonen, zijn gedrag niet meer nodig heeft als signaal.
We kunnen kinderen ondersteunen in het uiten van hun emoties op een gepaste manier. We geven concrete tips om verbaal en non-verbaal met werkvormen aan de slag te kunnen gaan. Zo kunnen we kinderen stap voor stap leren om hun emoties te kanaliseren.
WW22: Horen, zien en bewegen
Sofie VerhaegenT4 , Bieke Busson T4, Ingrid Vandenbempt T6 en Ineke Zimmerman T7
Beleef wat een leerling met een motorische, auditieve, visuele beperking ervaart in de klas.
Waar “lopen” deze leerlingen tegenaan? Welke drempels “zien” ze? Hoe zorg ik dat ze erbij “horen” ?
Wat doet dit met de leerkracht ?
Hoe ga je er als schoolteam samen met ons mee aan de slag ?
Handicapspecifieke ondersteuningsteams T4 Windekind, T6 Ganspoel,T7 KIWoluwe staan voor je klaar met raad,daad ,advies en ondersteuning.
Kom samen met ons HOREN, ZIEN en ….BEWEGEN !
WW23: Dyslexie
Conny Milliau, logopediste
Dyslexie in de klas! In deze sessie wordt gestart vanuit het neurologisch profiel van de leerling met dyslexie. Wat zijn de kenmerken van dyslexie, hoe herken je deze leerstoornis. De belangrijkste struikelblokken van deze problematiek worden belicht. Dyslexie is namelijk niet het omwisselen van /b/ en /d/.
Wat zijn efficiënte faciliteiten voor deze leerling. Welke inspanningen hebben effect. Welke vorm van zorg kan deze leerlingen helpen want deze verandert heel duidelijk naarmate de leerling vordert in het lager onderwijs.
In deze sessie worden vanuit het theoretisch kader vooral concrete tips gegeven om met leerlingen met dyslexie aan de slag te gaan zodat rendement wordt gehaald uit alle inspanningen.