Heeft u zich al eens afgevraagd “wat werkt” in het basisonderwijs? Welke praktijken in de klas en op school zorgen voor betere prestaties van leerlingen en voor een hoger welbevinden? 

In deze sessie worden onderzoeksresultaten naar diverse factoren samengevat. Er wordt daarbij ingezoomd op kenmerken van de leerling, kenmerken van de thuissituatie, van de leerkrachten, de klas, de school en het schoolbeleid. De inhouden van het boekje “Wat werkt? (Bellens & De Fraine, Acco, 2012) komen daarbij aan bod.

Deze sessie biedt u vooral heel wat informatie, doet u stilstaan bij uw huidige praktijk, en biedt inspiratie om het basisonderwijs nog sterker te maken. U krijgt in deze sessie ook ruimte voor interactie en discussie over de toekomst van het Vlaams basisonderwijs.

Hoe sluit je sessie aan bij het seminariethema:

Deze sessie behandelt vooral de vraag “Hoe realiseer je effectief onderwijjs?”. Er wordt eerder zijdelings ingegaan op “wat werkt” in zeer diverse groepen. 
Uit het boekje “wat werkt?” blijkt immers dat de kenmerken voor effectief onderwijs zeer gelijkaardig zijn voor scholen met een homogeen publiek en scholen met een zeer divers publiek.

Formative Assessment corrects misconceptions and other errors in learning. Some teaching methods ‘find faults and fix’ learning errors while a topic is taught, rather than much later. This ‘embedded formative assessment’ is characteristic of teaching methods with very high effect sizes.

Many methods get students to do a great deal of this work, for themselves and for each other.

Geoff will show a range of methods many suggested by Dylan Wiliam, and model an active way of presenting the methods to your teachers in a CPD session.

Objective: participants will be able to lead a CPD session themselves on how to embed formative assessment

Methodology: lecture and group-work

What is the link with the theme of the seminar:

Better learning with a diverse class of students requires learning errors to be found and fixed as quickly as possible. Some teaching methods do just this in an active and enjoyable way. We need to know about these methods and use them repeatedly and effectively.

In deze sessie zullen we op een praktijkgerichte en interactieve wijze exploreren hoe leerkrachten in het taalonderwijs Nederlands en het vreemdetalenonderwijs kunnen inspelen op de diversiteit van hun leerlingenpopulatie. We geven zowel voorbeelden uit basis- als secundair onderwijs. Vaak worden verschillen tussen leerlingen op het vlak van voorkennis, taalniveau, interesses gezien als een obstakel voor een vlot klasverloop tijdens de taalles. Maar in taallessen kunnen die verschillen op diverse manieren omgebogen worden tot een troef die het talenonderwijs net boeiender en uitdagender maken. Ook gaan we in op allerlei manieren waarop de leerkracht in haar interactie met de leerlingen kan inspelen op de verschillen tussen leerlingen. En het is niet uitgesloten dat we ook op zoek naar nog een ander soort diversiteit, namelijk degene die ontstaat wanneer leerkrachten van diverse vakken (niet alleen taal) samenwerken rond een gemeenschappelijk thema…

Hoe sluit je sessie aan bij het seminariethema:

In deze sessie worden de principes van breed omgaan met diversiteit toegepast op alle vormen van taalonderwijs op school, van taalonderwijs Nederlands tot talensensibilisering en vreemdetalenonderwijs

Inhoud:

• hoe werkt motivatie?
• hoe kan je kinderen motiveren via de evaluatie?
• hoe zorg je voor eigenaarschap bij differentiatie?
• hoe maak je kinderen sterker?
• de leerkracht als spilfiguur. De kracht van de pedagogiek.
• voorbeelden goede praktijk

Werkwijze

• interactieve lezing (lezing vragen voor eigen vertaling
• laatste 20 of 30 minuten uitwisseling

Hoe sluit je sessie aan bij het seminariethema:

De thematiek van de sessie sluit hele thematiek helemaal aan bij de thematiek van diversiteit en effectief leren.

Taal speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van kinderen en jongeren. Ze gebruiken het om de wereld te ontdekken, om met elkaar in dialoog te gaan en om hun kennis en ervaringen te verruimen. Het gaat dan ook niet enkel om het Nederlands, maar ook om andere talen in onze samenleving. In deze presentatie gaat Piet Van Avermaet in op hoe positief met meertaligheid in onderwijs kan worden omgegaan.
Vooronderstellingen over meertaligheid en effecten ervan op het leren van kinderen en jongeren worden kritisch tegen het licht van onderzoek gehouden.
Mogelijkheden voor het gericht inzetten en waarderen van de meertaligheid voor het construeren van een krachtige leeromgeving worden verkend.

Hoe sluit je sessie aan bij het seminariethema:

Talige diversiteit is één aspect van diversiteit. Het Steunpunt Diversiteit & Leren ijvert voor een positieve benadering van meertaligheid in het onderwijs.  Meertaligheid is geen probleem maar een gegeven. De thuistalen of andere taalvariëteiten van de leerlingen zijn een extra didactisch hulpmiddel voor het leren in de klas. Een gerichte inzet ervan kan de leeromgeving krachtiger maken.

Torriano Junior School is an inner London primary school with 240 children on roll. We are a happy, ambitious and inclusive school reflecting the rich diversity of families in our area. The children’s heritage is valued and celebrated through an innovative curriculum, underpinned by both global citizenship and a commitment to the performing and visual arts.

Better learning in diversity – at work in the classroom, school and community

Session Objectives will be explored through curriculum, assessment and pedagogical lenses under three headings

What are you trying to achieve?

We will:

• Reflect on an inclusive process for defining the school’s vision to achieve a cohesive, coherent framework for improvement.
• Share the school context and the implementation of our vision.

How are you going to organise learning?

We will:

• Consider the process to produce a rigorous model for effective learning for all
• Include case studies of curriculum development, examples of bespoke teaching methodologies and assessment systems developed by staff for our children

• Discuss the value of co-creation in curriculum development and the role of developing external partnerships in order to meet the needs of our diverse community

How do you know it’s working?

We will:

• Discuss the impact of a system of professional development (Joint Practice  Development) which is research informed and involves collaborative enquiry founded in classroom practice
• Look at our rigorous system for school self-evaluation which involves the whole school community

What is the link with the theme of the seminar:

The session will share how the school has achieved ‘better learning’ in the context of a very diverse school intake. This will be illustrated through case studies of practical examples and through the processes which have evolved to ensure disciplined innovation in curriculum, assessment and pedagogy.

John Hattie en Robert Marzano deden elk afzonderlijk onderzoek naar ‘wat werkt’ in de onderwijspraktijk. Zij gebruikten daarbij eenzelfde maat om de gemiddelde effectiviteit van allerlei aanpakken vast te stellen: de effectgrootte. Mijn ervaring is dat de onderzoeksresultaten van Hattie en Marzano verrassend vaak worden aangehaald als absolute waarheden, terwijl er tal van kritische kanttekeningen bij te plaatsen zijn. In deze sessie wordt aan de hand van een aantal voorbeelden inzichtelijk gemaakt waar een effectgrootte voor staat. Vervolgens bespreken we de kracht maar ook de beperkingen van deze statistische maat. Tot slot gaan we in dialoog over wat de waarde van academisch onderwijsonderzoek is voor leraren en lerarenopleiders.

Hoe sluit je sessie aan bij het seminariethema:

Het werk van Hattie en Marzano gaat over gemiddelden: hoe goed een bepaalde aanpak gemiddeld genomen werkt op de leerprestaties van leerlingen. Dat is op het eerste gezicht moeilijk te rijmen met de idee dat verschillende leerlingen verschillende aanpakken behoeven (differentiatie). Vragen over in hoeverre dit soort onderzoeksresultaten kunnen bijdragen aan de onderwijspraktijk zijn op die manier gerechtvaardigd. 

In een school is de formele leeruimte, de klascontext, meestal de focus om leren in en door diversiteit te realiseren. Naast deze formele ruimte zijn er heel wat plaatsen in een school, de speelplaats bijvoorbeeld maar ook gangen, fietsenstallingen … waar diversiteit zich krachtig manifesteert. Vaak wordt hier minder aandacht aan besteed dan aan het leren in de klas. Door te kijken naar andere ruimtes wordt niet alleen de klascontext  overschreden, ook de tijdsbenadering is dat: lestijd versus lesvrije tijd. In deze verschillende contexten zijn de interacties tussen schoolteams en leerlingen ook anders. Ervaren van de diversiteit in die verschillende contexten van een school, geeft een rijker beeld van die diversiteit.  

Maak het verschil op de speelplaats biedt inspiratie voor positive interacties tijdens de pauzes. Om dat te realiseren reiken we een kader aan waarin 4 centrale kwesties ven belang zijn om de diversiteit positief te benutten. Vertrekkend vanuit dat kader en aan de hand van 9 hefbomen, onderzoeken we samen met de deelnemers op welke manier dit instrument in de praktijk kan bijdragen aan constructief benutten van diversiteit. We focussen ons op secundair onderwijs.

Hoe sluit je sessie aan bij het seminariethema:

Om het leerproces te ondersteunen breekt ‘Maak het verschil op de speelplaats’ een lans om leren in en door diversiteit ook buiten de klascontext te benutten. Het biedt een extra kans aan  scholieren en schoolteams om hun eigen interculturele competenties te versterken. Dit heeft een positief effect op het welbevinden van iedereen, een factor die het leerproces poistief beïnvloedt.

Weet welke impact je als school hebt! Ondanks alle toetsen en tests is deze vraag vaak nog erg moeilijk te beantwoorden voor onderwijsmensen. Wat beteken ik als leraar en wij als school voor onze leerlingen? Hoe helpen we leerlingen als regisseur van hun eigen leren? En: wat voegen we eigenlijk toe aan de ontwikkeling die kinderen toch al meemaken.

Hattie verzamelde op basis van honderden meta analyses informatie over de essenties van (excellent) onderwijs. Uitkomsten van dit onderzoek zijn in beknopte presentaties in de workshop verwerkt. Met deze informatie worden de volgende vraagstukken verkend:

Wanneer ben ik op weg naar excellent onderwijs.

Wat verwacht ik van leraren in hun (professionele) ontwikkeling.

Wat is essentieel in de professionele ontwikkeling van excellente leraren?

en:

Waar zitten de aanknopingspunten voor mijn school (bestuur).

Praktijkgetuigenis hoe wij op onze multiculturele lagere school omgaan met diversiteit om onze leerlingen zo goed mogelijk tot leren te brengen.