Scholen kunnen bij het Expertisecentrum Rotonde (Gorinchem in Nederland) een ondersteuningsarrangement ‘Gedrag’ aanvragen. Tijdens een intake maar ook gedurende het begeleidingstraject stemmen school en OAG -begeleider af welke interventie het meest past bij de probleemstelling. Er wordt uitgegaan van de handelingsgerichte visie: wat heeft dit kind nodig van zichzelf, de leerkracht, zijn klasgenoten, het leerstofaanbod en zijn ouders om optimaal te profiteren van het onderwijsaanbod. Er worden cyclisch praktische handelingsadviezen gegeven en bijbehorende doelen gesteld.

Marjan Tamse, coördinator, preventief ambulant begeleider, taakspeltrainer en coach van Onderwijsarrangement Gedrag, Expertisecentrum Rotonde, Gorinchem, Nederland

Tijdens deze werksessie komen diverse werkvormen aan bod. Zo wordt er ingegaan op enkele belangrijke kwaliteitsaspecten van een sterk pedagogisch klimaat en verantwoord pedagogisch handelen als gedragspreventie. Met behulp van enkele formats of instrumenten wordt gekeken naar kwaliteitsindicatoren van het pedagogisch klimaat binnen de klas en binnen de school. Tevens wordt er gekeken naar de rol van de schoolleider binnen scholen die als pedagogisch bolwerk bekend staan. Dit wordt verbonden aan onderzoek naar stress onder leraren en aandacht voor de pedagogische visie. Tot slot wordt er gekeken naar de toekomst van het buitengewoon onderwijs: wat vragen scholen in het gewoon onderwijs? Hoe zal de rol van het buitengewoon onderwijs er in de toekomst uit kunnen zien. Onderzoek in de Nederlandse situatie wordt hierbij gebruikt als leidraad voor dialoog en discussie. De instrumenten die tijdens deze workshop gebruikt zullen worden zijn te vinden in de publicatie: “Instrumenten voor begeleiden in passend onderwijs” (Peter de Vries & Peter de Vries, Perspectief Uitgevers, 2016).

Peter De Vries, orthopedagoog/docent/adviseur, Seminarium voor Orthopedagogiek,
Hogeschool Utrecht, Nederland

De gebruikelijke aanpak van moeilijk gedrag is dat de focus ligt op wat we niet willen. Oplossingsgericht werken nodigt uit tot een andere kijk. Het focust op wat er (soms al een beetje) lukt en hoe we dit kunnen uitbreiden. Hoe de leerkracht de leiding neemt en de leerling mee mag nadenken hoe dat het beste gebeurt. Een bijzondere samenwerking die tot verrassende resultaten kan leiden want de leerkracht doet er inderdaad heel erg toe  ! Een hoopvolle manier van werken die het verkennen waard is:

Sylvie Carette, Educatief medewerkster van Autisme Centraal in binnen –en buitenland. Deeltijds werkzaam als zelfstandig psycholoog.

STOP 4-7 is een interventieprogramma voor jonge kinderen met ernstige gedragsproblemen van 4 tot 7 jaar waarbij de kinderen, de ouders en de leerkrachten worden betrokken. Er zal vertrokken worden van enkele belangrijke theoretische basisinzichten om dan op drie niveaus te bekijken wat dit betekent voor de school: schoolniveau, klasniveau en het niveau van het individuele kind.

Dr. Wim De Mey, Klinische Ontwikkelingspsychologie, Universiteit Gent

Kinderen die hun ouders mishandelen is een fenomeen dat meer voorkomt dan men zou denken. Veel literatuur en onderzoek bestaat er niet over. Dit hoeft niet te verwonderen. Het is een onderwerp dat we niet graag onder ogen zien, gewoon omdat het niet hoort dat kinderen ouders op één of andere manier terroriseren en zeker niet dat ze slaan. De auteur bespreekt tijdens deze werkgroep verschillende situaties van oudermishandeling.  Hij doet dit aan de hand van vele voorbeelden. Alle aspecten komen aan bod. De rode draad is Christof, een vader van 45 jaar, die door zijn zoon Dieter, 17 jaar, zowel fysiek, psychologisch, verbaal als financieel wordt mishandeld

Karl Baert. Auteur van het gelijknamige boek, uitgegeven bij Garant in 2016

De Buidtelberg gebruikt zelfgecreëerde films als medium voor gedragsaanpak binnen een type 3-afdeling. De films zorgen voor inleving, inzicht en preventie bij de kinderen en zijn een aanvulling voor de beleidsmatige aanpak. Vanuit de werking worden de films getoond, geduid en belicht: één film over sociale talenten, de andere over de speelplaatswerking

Chris Nassen, psychomotorisch therapeut en werknemer in v.z.w. Buidtelberg, Houthalen

19 personeelsleden uit het Buso streken begin dit schooljaar neer in gewone scholen om er leraren te ondersteunen bij het verstrekken van onderwijs aan leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Het matchen van de competenties van de personeelsleden Buso met de ondersteuningsvragen en de specifieke context van een gewone secundaire school was en is een hele uitdaging. Ook na enkele maanden kunnen we op basis van de ervaringen al stilstaan bij een aantal goede praktijken en noodzakelijke randvoorwaarden. Het geeft ons ook de kans om de link te leggen met het toekomstig ondersteuningsmodel

Joost Laeremans, Dienst Lerenden; Guido Decombel, begeleider competentieontwikkeling West-Vlaanderen; Kris Loobuyck, begeleider competentieontwikkeling Oost-Vlaanderen en Nathalie Van Honacker, personeelslid Buso

Hoe wordt de voorwaarde van de overheid dat de ondersteuning niet versnipperd mag zijn, voldoende substantieel en op de klasvloer moet gebeuren gerealiseerd? De pilootscholen tekenden verschillende arrangementen uit met de scholen gewoon basisonderwijs. Naast de co-teaching-projecten zijn er binnen de projecten ‘bubao in duo met bao’ verschillen in concretisering. Wat leren we hieruit? Op basis van de ervaringen staan we stil bij een aantal goede praktijken, valkuilen, noodzakelijke randvoorwaarden en kansen voor het toekomstig ondersteuningsmodel.

Greet Vanhove, Lien De Feyter en Annemie Jennes – Dienst Lerenden & begeleiders competentieontwikkeling

Omgaan met relaties en seksualiteit is voor veel scholen op zich geen eenvoudige materie. Bovendien neemt de hedendaagse diversiteit in de maatschappij en op school toe. Hoe pak je dit thema aan vanuit deze diversiteit? In deze workshop vertrekken we van concrete casussen en werken we naar handvatten en kaders om relaties en seksualiteit positief aan te pakken: op klas-en lerarenniveau, met ouders op schoolniveau, en zowel in rustige tijden als bij incidenten. De deelnemers werken vanuit interactie en koppelen ervaringen aan eigen en nieuwe inzichten.

Karen De Wilde, pedagogisch begeleider & nascholer Relationele en seksuele vorming en Peter Bracaval, dienst Lerenden, pedagogisch begeleider GOK en diversiteit

langlopende werkgroep van 3 uur: deel 1 van 11.15 tot 12.45 - deel 2 van 14.15 tot 15.45 uur