Overzicht van de werkwinkels op donderdagvoormiddag 26 maart 2020
( ) : graad van interactiviteit - schaal van 1 (enkel luisteren) tot 5 (actief meewerken)

Werkwinkel 1: Hoe kunnen de dragers van beleidsvoerend vermogen een schooldoorlichting versterken? (2)
Patrick De Smet, directeur VBS Sint-Jozef in Overmere & Kristien Coppens, schoolbegeleiders basisonderwijs Katholiek Onderwijs regio Oost-Vlaanderen

Een schooldoorlichting brengt altijd wel stress met zich mee.
Een ervaren directeur deelt vanuit het fundament van beleidsvoerend vermogen zijn ervaringen bij de voorbereiding, de organisatie, het verloop en de verwerking van een recente schooldoorlichting.

Benieuwd?

Kom eens luisteren en deel ook jouw leerervaringen.

Werkwinkel 2: Creatief en passioneel werken aan kansenbevordering (3,5)
Ides Nicaise, professor

Kinderen uit kansarme gezinnen ontberen thuis allerlei dingen die voor anderen evident zijn. Een brede school probeert hier op een creatieve manier een antwoord op te bieden. In deze werkwinkel inspireren we elkaar met onze ervaringen en reflecteren we op de zin van al deze "extra's", de randvoorwaarden, de valkuilen en de obstakels die daarbij opduiken.

Werkwinkel 3: Kunstmuseum aan Zee - Mu.ZEE: Nachtvlinders - een onderdompeling in de digitale kunst van Raoul Servais (5)
Medewerker Mu.ZEE

Raoul Servais toont ons de wereld aan de hand van zijn animatiefilms. Na een bezoek aan de Servais vleugel in Mu.ZEE, gaan we zelf aan de slag met deze digitale kunst en creëren we een eigen animatiefilmpje.

Opgelet: voor deze werkwinkel verplaatsen we ons met de tram richting Oostende-centrum.

Werkwinkel 4: Onderwijskwaliteit en kwaliteitsbewaking. Hoe gaat een directeur hier mee aan de slag? (3)
Wouter Schelfhout, professor

Er komen heel wat uitdagingen af op onze scholen. Schoolleiders en leerkrachten kunnen deze uitdagingen niet meer alleen aan. Bestaande vormen van professionaliserings- en schoolbeleid komen duidelijk te kort om de benodigde schoolontwikkeling op gang te brengen. Uit onderzoek en ervaringen blijkt dat een andere vorm van schoolleiderschap, die zich concreet vertaalt in gedragen coöperatieve structuren, een verschil kan maken. Via de introductiesessie zal een overkoepelend denkkader worden meegegeven rond:

* School- en kwaliteitsontwikkeling

* Gedeeld Onderwijskundig en trAnsformatief Leiderschap (GOAL)

* Verschillende vormen van leergemeenschappen als platform voor professionalisering en schoolontwikkeling

Tijdens de werkwinkel reiken we overkoepelende handvaten aan. We geven een kader mee vanuit ons en ander onderzoek en vanuit praktijkervaringen binnen scholen(groepen) waarbij gericht wordt gewerkt aan bottom-up schoolontwikkeling en het geleidelijk gedragen integreren van het OK in het schoolbeleid. We zullen daarbij ook dieper ingaan op:

* De rol van procescoachen als "teacher leaders"

* De wisselwerking tussen deze verschillende dimensies, gericht op kwaliteitsverbetering van de kernprocessen in scholen

Werkwinkel 5: Met een LACH voor de klas (3-4)
Bart Pieters, Positief Educatief

Buig je energievreters uit jouw klaspraktijk om naar energiegevers, dat op basis van theoretische kaders en praktijkgerichte voorbeelden.
Ben je op zoek naar methodieken, theoretische kaders en praktijkgerichte voorbeelden om positief en energiek voor de klas te staan?
Hoe implementeer je een complimenten-/feedbackcultuur binnen jouw schoolteam? Deze werkwinkel bied je de nodige handvaten vanuit:

* de "opvoedingspiramide";
* 'Klaskit - tools voor topleraren';
* "Teach like a champion";
* "Inspirerend coachen";
* ervaringen uit mijn eigen klaspraktijk.

Werkwinkel 6: Cultuurkuur | inspiratie, partners en subsidies (3)
Raf Schevenels, projectleider dynamoPROJECT

Een kunstenaar bij jou in de klas? Gratis met de bus naar het museum? Tips van leerkrachten voor een sterk cultuurproject? Het kan!

In deze werkwinkel ontdek je activiteiten, organisaties, goede praktijkvoorbeelden, vele tips & tricks en je steekt een eigen cultuurproject in elkaar. Bovendien kom je te weten welke subsidies jouw project kunnen ondersteunen.

Op het einde van de sessie ga je met gebruiksklare tips terug naar je collega's!

Werkwinkel 7: Leraren leren samen van leerlingenwerk: een effectieve vorm van professioneel leren (4)
Werner Bosman, schoolbegeleider basisonderwijs Katholiek Onderwijs regio Oost-Vlaanderen

Het ultieme doel van professioneel leren van leraren is dat dit resulteert in aangepast didactisch handelen dat uiteindelijk een positief effect heeft op het leren van de leerlingen. Om dat te realiseren dient professioneel leren te starten bij wat de leraar bezig houdt, te gebeuren samen met collega’s en dient de relatie tussen het eigen handelen en de effecten op de leerlingen centraal te staan. Dat kan onder meer gerealiseerd worden door leraren gericht samen naar leerlingenwerk te laten kijken. Door leerlingenwerk te onderzoeken verwerven leraren inzicht in de leerprocessen van hun leerlingen en kunnen ze hun didactisch handelen hierop af stemmen. Om leraren samen te laten leren van leerlingenwerk dienen ze vooral vier vaardigheden te beheersen nl. vaststellen, veronderstellen, concluderen en reflecteren.

In deze werkwinkel wordt enerzijds deze vorm van professioneel leren geoefend en anderzijds gereflecteerd over de effectiviteit van deze vorm van professioneel leren. Tevens wordt de link gelegd met het draaien van de PDCA-cirkel tot op de klasvloer en de leraar als onderzoeker van zijn eigen praktijk in het licht van kwaliteitsontwikkeling op school.

Werkwinkel 8: Filosoferen met kinderen binnen wetenschap en techniek (5)
Annelies Pil, lector Wereldoriëntatie Odisee hogeschool

Wat is een filosofische vraag? Wat is filosoferen? Hoe kan je filosoferen met kinderen uit de lagere school (vooral 2de en 3de graad) over wetenschap en techniek?

In deze werkwinkel filosoferen en experimenteren we volop en maken we kennis met de Filozoodieren die elk voor een bepaalde denkhouding staan: bv. de exploraf die graag exploreert, de filokikker die grote vragen stelt, … Een werkwinkel waarmee je direct aan de slag kan in je eigen praktijk!

Werkwinkel 9: Creatief, innovatief en mediawijs basisonderwijs: ZILL-ige, concrete werkvormen op de iPad (5)
Ann Jacobs, ICT-coördinator & 1/5 directie Montessorischool Klimop

We maken gebruik van de camera-functie en een paar standaard apps die aanwezig zijn op de iPad om heel concrete, creatieve ZILLige activiteiten te creëren die dadelijk bruikbaar zijn in de klas of op school.
We gaan aan de slag met de ontwikkelvelden: initiatief en verantwoordelijkheid, mediakundige ontwikkeling, muzische ontwikkeling en oriëntatie op de wereld. Maar je kan na de workshop gemakkelijk transfer maken naar andere ontwikkelvelden.

Daarnaast tonen we ook de kracht van een digitaal portfolio in het basisonderwijs. Mediawijsheid in de praktijk.

Werkwinkel 10: Leertechnologie in je school: een project met visie uitbouwen (4)
Bart Boelen, onderwijstechnoloog

In deze werkwinkel krijg je zicht op alle aspecten die er nodig zijn in de implementatie van ICT in je onderwijs. We vertrekken vanuit je visie op leren. Zo kan je een keuze maken in aankoop, uitrol, expertise-opbouw en duurzame integratie in het leerproces.

Werkwinkel 11: Kwaliteitsvol onderwijs voor het jonge kind (4)
Ingrid Mattheeuws, pedagogisch begeleider Katholiek Onderwijs Vlaanderen regio Oost-Vlaanderen en Tiny D'hollander, directeur Vrije Basisschool De Ritsheuvel te Belsele

Op welke manier inspireert het leerplan Zin in leren! Zin in leven! ons om in te staan voor kwaliteitsvol onderwijs voor het jonge kind?
Welke aandachtspunten zijn belangrijk en waar moeten we op inzetten? Het schema van "ontwerpen van een krachtige leeromgeving met Zin in leren, zin in leven zo doe je dat" zal ons ondersteunen daarin.

We reiken je graag vier bouwstenen aan die we verbinden aan het referentiekader voor onderwijskwaliteit.

Werkwinkel 12: Cultuursensitief werken (3)
Nathalie Vandenameele, pedagogisch begeleider OKAN en diversiteit

In deze werkwinkel wordt een transcultureel kader meegegeven. Cultuur bepaalt de kijk op jezelf, de leerling, de school, de wereld. Hoe kan je de leerling en zijn ouders met een open, genuanceerde en respectvolle houding benaderen? De rode draad doorheen de vorming is de rol van de school binnen het kader op leerlingenbegeleiding. Wat kan de leerkracht of de school doen binnen de basis- en verhoogde zorg en wat doet ze beter niet? Wat is de rol van het CLB? Wanneer wordt de zorg of begeleiding van de leerling best doorverwezen naar het CLB of externen? Naast de theoretische kaders worden er ook heel wat praktische tips en handvatten aangereikt.

De werkmap waarop de sessie gebaseerd is, is het resultaat van de Traumapsychologen, die door het Departement Onderwijs en vorming aangesteld werden in de nasleep van de asielcrisis van 2015.

Werkwinkel 13: Sterke wiskundedidactiek met zorg voor élke leerling (3)
Sabine Jacobs, pedagogisch begeleider wiskunde Katholiek Onderwijs Vlaanderen

Onderzoek toont aan dat Vlaamse leerlingen in de basisschool sterk scoren op wiskundige kennis maar middelmatig op toepassen en redeneren. Ook blijkt dat onze Vlaamse leerlingen niet zo graag wiskunde doen. Het nieuwe leerplan Zin in Leren! Zin in Leven! Wil borgen waar we goed in zijn en inzetten op dat wat beter kan.

Een sterke didactiek met zorg voor élke leerling is hierbij de sleutel.

Heb jij vragen over goed wiskundeonderwijs en ZILL? Verneem je graag hoe je vanuit ZILL naar een sterke wiskundedidactiek kan kijken? Wil je hierover in gesprek gaan met elkaar en samen nadenken over concrete acties? Kom dan naar deze werkwinkel.

Werkwinkel 14: Waarom zijn bepaalde scholen beter in staat om onderwijsinnovatie te realiseren dan andere? (4) Over beleidsvoerend vermogen en innovatief vermogen
Wim Van Nieuwenhuize, pedagogisch begeleider Katholiek Onderwijs Vlaanderen

De wereld is voortdurend in beweging. In onze maatschappij volgen technologische, economische, culturele en sociologische ontwikkelingen elkaar heel snel op. Daarom moeten scholen zich de volgende vraag durven stellen: wat is onze rol in deze wereld?

Ook het onderwijs moet zich in deze wereld steeds sneller aanpassen. Succesformules van vroeger werken vaak niet meer in een veranderende context. En omdat iedere situatie uniek is, vraagt die ook steeds meer een aanpak op maat.

Scholen zijn dus genoodzaakt om te veranderen, te vernieuwen, te innoveren. Maar hoe wordt dat proces op gang gebracht en tot een goed einde gebracht? De pijlers van het beleidsvoerend vermogen van de school zorgen er in belangrijke mate voor of de school in staat is om onderwijsinnovatie te realiseren. In deze werkwinkel gaan we op zoek naar ingrediënten die nodig zijn om van onderwijsinnovatie een succesvol recept te maken! We bekijken ook wat de rol van de algemeen of coördinerend directeur daarbij kan zijn.

Opgelet: deze werkwinkel is in eerste plaats voorbehouden voor coördinerende directeurs. Zij krijgen voorrang bij keuze voor deze werkwinkel. Indien nog vrije plaatsen (max. 40) kunnen ook niet-coördinerende directeurs aansluiten.

Overzicht van de werkwinkels op donderdagnamiddag 26 maart 2020
( ) : graad van interactiviteit - schaal van 1 (enkel luisteren) tot 5 (actief meewerken)

Werkwinkel 2: Creatief en passioneel werken aan kansenbevordering (3,5)
Ides Nicaise, professor

Kinderen uit kansarme gezinnen ontberen thuis allerlei dingen die voor anderen evident zijn. Een brede school probeert hier op een creatieve manier een antwoord op te bieden. In deze werkwinkel inspireren we elkaar met onze ervaringen en reflecteren we op de zin van al deze "extra's", de randvoorwaarden, de valkuilen en de obstakels die daarbij opduiken.

Werkwinkel 7: Leraren leren samen van leerlingenwerk: een effectieve vorm van professioneel leren (4)
Werner Bosman, schoolbegeleider basisonderwijs Katholiek Onderwijs regio Oost-Vlaanderen

Het ultieme doel van professioneel leren van leraren is dat dit resulteert in aangepast didactisch handelen dat uiteindelijk een positief effect heeft op het leren van de leerlingen. Om dat te realiseren dient professioneel leren te starten bij wat de leraar bezig houdt, te gebeuren samen met collega’s en dient de relatie tussen het eigen handelen en de effecten op de leerlingen centraal te staan. Dat kan onder meer gerealiseerd worden door leraren gericht samen naar leerlingenwerk te laten kijken. Door leerlingenwerk te onderzoeken verwerven leraren inzicht in de leerprocessen van hun leerlingen en kunnen ze hun didactisch handelen hierop af stemmen. Om leraren samen te laten leren van leerlingenwerk dienen ze vooral vier vaardigheden te beheersen nl. vaststellen, veronderstellen, concluderen en reflecteren.

In deze werkwinkel wordt enerzijds deze vorm van professioneel leren geoefend en anderzijds gereflecteerd over de effectiviteit van deze vorm van professioneel leren. Tevens wordt de link gelegd met het draaien van de PDCA-cirkel tot op de klasvloer en de leraar als onderzoeker van zijn eigen praktijk in het licht van kwaliteitsontwikkeling op school.

Werkwinkel 10: Leertechnologie in je school: een project met visie uitbouwen (4)
Bart Boelen, onderwijstechnoloog

In deze werkwinkel krijg je zicht op alle aspecten die er nodig zijn in de implementatie van ICT in je onderwijs. We vertrekken vanuit je visie op leren. Zo kan je een keuze maken in aankoop, uitrol, expertise-opbouw en duurzame integratie in het leerproces.

Werkwinkel 12: Cultuursensitief werken (3)
Nathalie Vandenameele, pedagogisch begeleider OKAN en diversiteit

In de werkwinkel wordt een transcultureel kader meegegeven. Cultuur bepaalt de kijk op jezelf, de leerling, de school, de wereld. Hoe kan je de leerling en zijn ouders met een open, genuanceerde en respectvolle houding benaderen? De rode draad doorheen de vorming is de rol van de school binnen het kader op leerlingenbegeleiding. Wat kan de leerkracht of de school doen binnen de basis- en verhoogde zorg en wat doet ze beter niet? Wat is de rol van het CLB? Wanneer wordt de zorg of begeleiding van de leerling best doorverwezen naar het CLB of externen? Naast de theoretische kaders worden er ook heel wat praktische tips en handvatten aangereikt.

De werkmap waarop de werkwinkel gebaseerd is, is het resultaat van de Traumapsychologen, die door het Departement Onderwijs en vorming aangesteld werden in de nasleep van de asielcrisis van 2015.

Werkwinkel 13: Sterke wiskundedidactiek met zorg voor élke leerling (3)
Sabine Jacobs, pedagogisch begeleider wiskunde Katholiek Onderwijs Vlaanderen

Onderzoek toont aan dat Vlaamse leerlingen in de basisschool sterk scoren op wiskundige kennis maar middelmatig op toepassen en redeneren. Ook blijkt dat onze Vlaamse leerlingen niet zo graag wiskunde doen. Het nieuwe leerplan Zin in Leren! Zin in Leven! Wil borgen waar we goed in zijn en inzetten op dat wat beter kan.

Een sterke didactiek met zorg voor élke leerling is hierbij de sleutel.

Heb jij vragen over goed wiskundeonderwijs en ZILL? Verneem je graag hoe je vanuit ZILL naar een sterke wiskundedidactiek kan kijken? Wil je hierover in gesprek gaan met elkaar en samen nadenken over concrete acties? Kom dan naar deze werkwinkel.

Werkwinkel 15: De wereld van Bart Moeyaert (2)
Bart Moeyaert, schrijver

Het jaar 1939 is het beginpunt. Het verhaal eindigt op 26 maart 2020. In de tijd daartussen hoort u het verhaal van het gezin waarin Bart Moeyaert is opgegroeid, ontstaat er een eerste boek, evolueren zijn ideeën, en wordt er op een aantal titels dieper ingegaan. Het publiek krijgt op verschillende manieren een kijk op wat hij doet en denkt. U stelt zich eerder een performance dan een "lezing" voor. Er wordt tijd voorzien voor een vragenronde.

Werkwinkel 16: Computationeel denken bij jonge kinderen (3,5)
Kathleen Vandenhaesevelde & Birgit De Man, schoolbegeleiders basisonderwijs Katholiek Onderwijs regio Oost-Vlaanderen

Computationeel denken is één van de 21ste eeuwse competenties.
Maar is coding en programmeren iets voor onze kleuters? Jazeker!
Deze werkwinkel wil je hierin op weg zetten.
Je krijgt te horen wat Zill over deze competentie zegt. We verkennen de pro website rond computationeel denken.
Je krijgt heel wat praktische plugged en unplugged onderwijsarrangementen te zien en probeert deze ook uit.
Na deze werkwinkel weet je hoe je je kleuters codeervaardiger kan maken.

Werkwinkel 17: Het nieuwe decreet leerlingenbegeleiding – specifiek basisonderwijs (4)
Greet Vanhove, pedagogisch adviseur zorgbeleid Katholiek Onderwijs Vlaanderen

Sinds 1 september 2018 is het nieuwe decreet leerlingenbegeleiding van kracht. Wat betekent dat voor je school? In deze werkwinkel spiegelen we je huidige schoolwerking aan de 4 begeleidingsdomeinen van het decreet. We gaan op zoek naar wat het decreet inhoudt en wat je reeds doet in je school. We toetsen het decreet af aan je schoolreglement en je schoolwerkplan. We inspireren elkaar door het uitwisselen van schooleigen initiatieven en aanpak. We zoeken uit met de ZillSelector hoe elke leerkracht dankzij het leerplan aan leerlingenbegeleiding kan werken.

Werkwinkel 18: Interlevensbeschouwelijk werken: hoe doe je dat? (3-5)
Katrien Tonnard, inspecteur-adviseur coördinator rooms-katholieke godsdienst

Een jaarthema rond Kunst was de opstap om samen na te denken hoe dit thema ook een interlevensbeschouwelijk jaarproject kan worden. Je krijgt een aantal concrete voorbeelden van interlevensbeschouwelijk werken tijdens dit jaarthema rond Kunst. Vanuit deze praktijkoefening gaan we zoeken naar kansen om interlevensbeschouwelijk te werken in katholieke basisscholen. Je mag vooraf een suggestie van thema doorspelen. In de werkwinkel gaan we samen zoeken naar kansen tot interlevenbeschouwelijke uitwerking.

Werkwinkel 19: Kunstmuseum aan Zee - Mu.ZEE : Beeldige Taal (3)
Medewerker Mu.ZEE

Een interactief parcours door het stadscentrum van Oostende en haar street art muurschilderijen n.a.v. het Crystal Ship project met als thema "Kunst en Taal, Beeld en Woord". - Start en einde worden voorzien in De Grote Post.

Opgelet: voor deze werkwinkel verplaatsen we ons met de tram richting Oostende-centrum.

Werkwinkel 20: Een Zill-ig evaluatiebeleid en de eraan verbonden kwaliteitsontwikkeling in beeld (4)
Bart Masquillier, pedagogisch begeleider Katholiek Onderwijs Vlaanderen

Je denkt tijdens deze sessie na op welke wijze de leerlingenevaluatie kan ingezet worden binnen kwaliteitsontwikkeling van de school, de leraren en het team. Daarbij gaat er aandacht naar: het evaluatieproces, de plaats van leerlingenevaluatie binnen onderwijsarrangementen, leerlingenevaluatie als opstap naar kwaliteitsontwikkeling en de wijze waarop je daar een beleid rond voert.

Werkwinkel 21: Cultureel bewustzijn en culturele expressie (CB en CE) (2)
Katrien Van Iseghem, beleidsmedewerker, projectleider Cultuur in de Spiegel en kunstkuur

In deze sessie gaan we in op de cultuurtheorie Cultuur in de Spiegel, de basis van de nieuwe eindterm CB en CE. Dit kader biedt handvaten voor het integreren van cultuuronderwijs op school.

Daarnaast zoomen we in op kunstkuur, de nieuwe samenwerking tussen scholen en academies in het kader van het nieuw decreet voor het DKO.

Verwacht geen zwaar theoretische werkwinkel, maar eerder een vertaalslag vanuit het beleid naar de praktijk. We overlopen daarbij ook tools en goede praktijkvoorbeelden.

Werkwinkel 22: Everyone Can Code (5)
Bjorn Carreyn, leerkracht & Apple educator

We doorlopen de mogelijkheden van het computationeel denken aan de hand van Tynker en Swift Playgrounds. Het programmeren wordt ook visueel gemaakt aan de hand van een drone.

Werkwinkel 23: Scholen ZILL-proef organiseren: waarover denk je met je team na en hoe maak je keuzes? (4)
Anne Verhoeven, verantwoordelijke basisonderwijs Katholiek Onderwijs Vlaanderen

Starten met het leerplan Zill brengt allerlei andere issues boven in je schoolteam:

- wat met de lessenroosters en onderwijstijd,

- groepsindeling,

- infrastructuur,

- talenten van leraren maximaal inzetten,

- optimaal gebruik van leermaterialen, …

Naast het verwerven van de inhoud van het nieuwe leerplan zijn ook dit belangrijke aspecten van samen school maken en werken aan innovatie.

In deze sessie ligt de focus net op die issues. Je verwerft inzicht in wat meespeelt in elk van deze issues en krijgt werkvormen aangereikt om met jouw team over deze issues strategisch en op langere termijn na te denken.

Van deelnemers wordt verwacht dat ze een goed inzicht hebben in de krachtlijnen en inhouden van het leerplan Zill.

Opgelet: deze werkwinkel is in eerste plaats voorbehouden voor coördinerende directeurs. Zij krijgen voorrang bij keuze voor deze werkwinkel. Indien nog vrije plaatsen (max. 25) kunnen ook niet-coördinerende directeurs aansluiten.

Overleg en dienstbetoon: "Vraag het aan Suzy"
Suzy Sterck, stafmedewerker Dienst Personeel Katholiek Onderwijs Vlaanderen

Je bent van harte welkom met concrete vragen van je school of bestuur over personeelsaangelegenheden.

Suzy maakt, doorlopend tijdens het colloquium, los van de werkwinkelmomenten, tijd voor al je vragen.

Om één en ander vlot te kunnen regelen kan je de vragen op voorhand doorsturen via suzy.sterck@katholiekonderwijs.vlaanderen, met vermelding: dienstbetoon colloquium O-VL 2019-2020.