Openingsreferaat: "Van identiteit naar identiteiten. Meervoudige identiteiten (h)erkennen in contexten van superdiversiteit" door dr. Dirk Geldof
De overgang naar superdiverse klassen en scholen roept ook vragen op rond identiteit. Meer nog, het maakt het nodig om anders over identiteit te denken. In een context van superdiversiteit klinkt identiteit per definitie in het meervoud.
De school wordt niet enkel de ontmoetingsplaats van meervoudige identiteiten, maar ook de plek waar we identiteiten in meervoud moeten ontwikkelen, en waar omgaan met andere identiteiten en omgaan met verschil basiscompetenties worden.
Hoe raken we voorbij het denken in wij-en-zij? Hoe ontwikkelen we een divers-sensitieve bril, binnen het lerarenkorps? Maar hoe leren we ook leerlingen met verschil en meervoudige identiteiten omgaan?
Vanuit het kader van superdiversiteit verkennen we de uitdagingen van meervoudige identiteiten, en proberen we te simplistische of populistische opvattingen over identiteit achter ons te laten.
Werkwinkel 1: Diversiteit binnen het team
Jan Blancke, docent Odisee Aalst
Vanuit katholieke opleidingen wordt ingezet op een vrije en authentieke keuze van toekomstige leerkrachten voor wel of niet geven van godsdienst. Deze levensbeschouwelijke diversiteit is meer en meer voelbaar in het team op de werkvloer. Hoe gaan we daarmee om?
Werkwinkel 2: In dialoog over concrete casussen van diversiteit in basisscholen
Lieve Van Daele, bisschoppelijk gedelegeerde voor onderwijs in bisdom Gent en Chrétien Vermachelen, inspecteur-adviseur r.-k. godsdienst basisonderwijs
Vanuit een aantal concrete casussen ga je met elkaar in gesprek over de realiteit in je school. Er wordt samen nagedacht over hoe je in gesprek kan gaan, hoe je oplossingsgericht aan de slag kan enz..
De casussen gaan over diversiteit bij de leerlingen, diversiteit bij ouders én bij personeel. Directies kunnen een eigen groep vormen om bv. rond diversiteit in hun personeelsgroep na te denken.
Indien je een eigen casus wil binnenbrengen is dit mogelijk.
Werkwinkel 3: Inspirerend burgerschap in de praktijk
Miette Plessers, pedagogisch begeleider identiteitsontwikkeling Katholiek Onderwijs Vlaanderen
Burgerschap in een katholieke dialoogschool is meer dan het naleven van waarden, normen, regels en afspraken. In een katholieke dialoogschool worden leerlingen - vanuit de schooleigen identiteit - geïnspireerd om hun verantwoordelijkheid voor elkaar en voor de samenleving op te nemen. Ze doen dit bewust vanuit zichzelf en in open dialoog met anderen rondom hen.
Tijdens deze werkwinkel ervaar je wat "inspirerend burgerschap" is en ontdek je hoe je vanuit ZILL aan de slag kan in de klas. We verkennen jouw rol als leraar of directie om leerlingen en collega's te ondersteunen. Je ziet hoe "inspirerend burgerschap" kan bijdragen aan jouw school als katholieke dialoogschool.
Om te kunnen deelnemen aan deze werkwinkel dien je de visie van de school te kennen, enige notie van ZILL is ook wenselijk.
Breng een laptop of iPad mee a.u.b.!
Werkwinkel 4: Interlevensbeschouwelijk aan de slag op school!
Katrien Tonnard, inspecteur-adviseur r.-k. godsdienst basisonderwijs
Na een voorzet van een uitgewerkt interlevensbeschouwelijk schoolproject rond KUNST kan je interactief aan de slag om een schoolproject zo uit te werken dat het ook een interlevensbeschouwelijk project wordt.
Om te kunnen deelnemen aan deze werkwinkel dien je te kunnen werken met de ZILL-tool.
Breng een laptop mee a.u.b.!
Werkwinkel 5: Luisteren en spreken vanuit het hart - Verbindende en geweldloze communicatie
Hedwig Berghmans, inspecteur-adviseur coördinator r.-k. godsdienst basisonderwijs en coach verbindende communicatie
Wil je op een korte en krachtige manier kennismaken met verbindende/geweldloze communicatie?
Het model "NonViolent Communication" van Marshall Rosenberg wordt wereldwijd succesvol gebruikt in de politieke, de economische en sociale wereld, ... maar ook in persoonlijke relaties en bij het oplossen van conflicten.
In het nieuwe ZILL-leerplan vind je onder het ontwikkelveld "Socio-emotionele ontwikkeling" heel wat stappen van Verbindende Communicatie (Relationele Vaardigheden - Omgaan met gevoelens en behoeften - Inlevingsvermogen).
In gesprekken met kinderen en jongeren, ouders, collega’s, enz. is het belangrijk om vanuit de juiste hartintentie te luisteren en te spreken. Dikwijls gebruiken we in onze communicatie uitdrukkingen die nodeloos beschuldigend, beoordelend of veroordelend zijn. Tijdens deze werkwinkel leren we hoe op een bewuste wijze verantwoordelijkheid op te nemen voor eigen gevoelens en behoeften. We leren ook luisteren naar de gevoelens en behoeften van anderen (= empathisch luisteren).
Werkwinkel 6: Wat hebben we geleerd van gisteren? Meer dan 50 jaar migratie en onderwijs
Tina De Gendt, historica
Zonder verleden, geen toekomst. Sinds 50 jaar kennen we in België een intensieve immigratie in de steden. Wat kunnen we leren uit dit recent migratieverleden om de hedendaagse en toekomstige superdiversiteit tegemoet te gaan? Welke ervaringen hebben we al opgedaan en welke fouten zouden we echt niet meer mogen maken? Deze werkwinkel is opgedeeld in twee delen.
In een eerste deel brengt migratiehistorica Tina De Gendt enkele opmerkelijke bevindingen naar voor uit het onderzoek naar de geschiedenis van de superdiversiteit, met focus op onderwijs (over meer/anderstaligheid, over religie en sociale mix).
In een tweede deel gaan we samen met de aanwezigen in gesprek over enkele vaststellingen om concrete en haalbare doelstellingen te formuleren voor de toekomst.