Gezien de digitalisering van onze wereld is het van belang dat leerlingen inzien wanneer ze de computer zinvol kunnen inzetten en wat de mogelijkheden en de beperkingen zijn van kunstmatige intelligentie (AI). Dit behoort eigenlijk ook tot de onderzoekscompetenties. A.d.h.v. het prijswinnende lesmateriaal van Dwengo, AI Op School, leren leerlingen over digitale beeldverwerking, beslissingsbomen, regelgebaseerde en datagebaseerde AI-systemen, en neurale netwerken, en worden ze vaardig in het werken met real-world datasets. Hiervoor worden diverse tools gebruikt, van rollenspel tot programmeren in Python. Het materiaal zit verwerkt in meerdere STEM-projecten, dus tegelijk werk je aan STEM-leerdoelen.

Thema’s zijn klimaatverandering en biologie, AI in de zorg, taaltechnologie, Python in wiskunde- en wetenschapslessen (o.a. spreidingsdiagrammen en trendlijnen) enz. Neem alvast een kijkje op https://dwengo.org/.

Vak: biologie.

In deze werkwinkel wordt er gekeken naar hoe je met leerplandoel 12+ aan de slag kan. Er wordt gekeken naar de integratiemogelijkheden met andere onderdelen van het leerplan maar ook is er aandacht voor thema’s die zich lenen om dit doel binnen te bereiken. 

Verschillende thema’s en mogelijkheden die toelaten doel 12+ te bereiken samen met de leerlingen. Er wordt gekeken naar het leerplandoel, de integratie met andere vakken/onderdelen van het leerplan BCT. Daarnaast worden er voorbeelden gegeven ter inspiratie hoe je dit doel kan bereiken in samenhang met reeds bestaande leerlijnen uitgezet doorheen voorgaande leerplannen en graden.

Vak: biologie/chemie.

Leerlingen bestuderen het verschil tussen het wiskundige model en een reële situatie die niet voldoet aan de voorwaarden van een ideale populatie. Ze doen dit aan de hand van dit doe-experiment met legoblokken. Vertrekkend vanuit de chromosomale genetica, een korte statistisch verwerking en een overleg tussen twee groepen, komen ze tot het beter begrijpen van de moderne evolutietheorie.

Vak: biologie.

Sachariden, proteïnen en lipiden worden in de derde graad vaak gekaderd aan de hand van nogal traditionele toepassingen zoals bijvoorbeeld spijsvertering en waterzuivering. Biomoleculen vormen in het werkveld nochtans vaak de basis voor tal van andere toepassingen. Na een korte uiteenzetting over de basisstructuur van sachariden, proteïnen, lipiden & polynucleotiden, duiken we daarom in de hedendaagse wereld van biomoleculen en dit aan de hand van biomedische en (bio)chemische praktijkvoorbeelden.

Vak: biologie/chemie.

Introductie in nanochemie in nanomaterialen: inhoudelijke bijdrage naar aanleiding van de nieuwe leerplandoelstellingen.

1. Nanotechnologie en nanochemie definities;
2. Eigenschappen van nanomaterialen;
3. Synthese van nanomaterialen;
4. Activeren van nanomaterialen;
5. Toepassingen

Vak: chemie.

De belangrijkste relativistische concepten (tijdsrek, lengtecontractie, Lorentz transformaties, Minkoswski diagrammen en de tijd-ruimte, de relativiteit van gelijktijdigheid, de relativitstische optelling van snelheiden, de relativistische massa en de rustenergie-massa equivalentie) worden geïntroduceerd via gedachte-experimenten en haalbare wiskundige afleidingen. We bespreken de interpretatie van de bekomen resultaten en wijzen op mogelijke valkuilen of misconcepties. Waar mogelijk wordt verwezen naar voorbeelden of toepassingen van de besproken concepten.

Vak: fysica.

Uit onderzoek blijkt dat adolescenten onvoldoende kennis hebben rond factoren die hun vruchtbaarheid beïnvloeden. Deze gebrekkige kennis draagt mee bij tot het toenemend aantal fertiliteitsproblemen. Vanuit deze vaststelling groepeerden een aantal Belgische fertiliteitsspecialisten zich (ReproductiveHealthEducation.be) om evidence-based informatie te voorzien met betrekking tot vruchtbaarheid.

In samenwerking met VIVES hogeschool werd binnen een PWO-project een leerplatform rond vruchtbaarheid uitgewerkt, onder andere voor leerkrachten van het secundair onderwijs. De leerlijn werd ontwikkeld in co-creatie met leerkrachten en leerlingen. De leerlijn heeft als doel om leerkrachten te ondersteunen in de implementatie van de nieuwe onderwijsdoelen van de 3de graad SO met betrekking tot vruchtbaarheid en seksualiteit, met nadruk op de invloed van gezondheidsgedrag op de vruchtbaarheid. De leerlijn bevat cursusmateriaal, presentaties, podcasts, filmpjes, quizjes en ander materiaal dat vrij gebruikt kan worden en uiteraard wetenschappelijk gevalideerd is.

Vak: biologie.

In deze werkwinkel proberen we bovenstaande vragen te beantwoorden. Er wordt aandacht besteed aan volgende concepten :

1. aangeboren versus verworven immuniteit;
2. de verschillende stappen van de immuunrespons vertrekkend van de infectie en de herkenning van het vreemd antigen tot en met de uitschakeling van de ziekteverwekker;
3. immunologische tolerantie: waarom valt ons immuunsysteem onze eigen lichaamscellen, ons microbioom, voedingsstoffen in de darm niet aan?
4. wat als het immuunsysteem faalt? (Auto-)immuunziekten, allergieën ...
5. vaccinatie.

Vak: biologie.

Sachariden, proteïnen en lipiden worden in de derde graad vaak gekaderd aan de hand van nogal traditionele toepassingen zoals bijvoorbeeld spijsvertering en waterzuivering. Biomoleculen vormen in het werkveld nochtans vaak de basis voor tal van andere toepassingen. Na een korte uiteenzetting over de basisstructuur van sachariden, proteïnen, lipiden & polynucleotiden, duiken we daarom in de hedendaagse wereld van biomoleculen en dit aan de hand van biomedische en (bio)chemische praktijkvoorbeelden.

Vak: biologie/chemie.

Vak: chemie.

In deze werkwinkel leer je de inzichten van de kwantummechanica en haar toepassingen in de klas brengen aan de hand van de analogie met klassieke (geluids-)golven. We vertrekken van fenomenen die niet te begrijpen zijn in de klassieke fysica zoals emissielijnen van elementen. We zetten didactische middelen in om de analogie te begrijpen tussen staande golven op een snaar en discrete eigenfrequenties van het elektron in de Broglie’s atoommodel. We maken Heisenberg’s onbepaaldheidsrelatie tastbaar aan de hand van analogieën. We Zullen ook de constante van Planck meten aan de hand van LED’s.

Vak: fysica.

Het deeltjesmodel is in de eerste plaats een theorie van ladingen en interacties, en niet zozeer een theorie van deeltjes. De onderliggende kwantumveldentheorie beschrijft deze ladingen, bestudeert de interacties die deze ladingen veroorzaken met behulp van symmetrieprincipes en voorspelt op basis hiervan welke boodschapperdeeltjes deze interacties overdragen. In introductieteksten over het standaardmodel verdwijnen deze essentiële kenmerken vaak naar de achtergrond en beperkt men zich eerder tot een weinig inspirerend overzicht van de elementaire deeltjes. Nochtans maakt het kunnen terugbrengen van totaal verschillende verschijnselen en processen tot enkele fundamentele principes net de essentie uit van de fysica.

In deze werkwinkel onderzoeken we hoe we dit onderzoeksdomein inzichtelijk kunnen ontsluiten voor onze leerlingen, waarbij we verder gaan dan enkel het oplijsting van de kenmerken van de elementaire deeltjes. We laten ons hierbij inspireren door (anderstalig) didactisch materiaal. Verwacht zeker geen kant-en-klaar lesmateriaal.

Vak: fysica.

Tijdens deze werkwinkel gaan we samen met leerkrachten wetenschappen aan de hand van concrete voorbeelden/aanzetten na hoe zij aan dit bepaald STEM-doel kunnen werken. Er wordt hierbij niet vertrokken van grotere (vakoverschrijdende) projecten in complementaire uren, maar vooral vanuit de wetenschapsvakken zelf. Hoe kunnen we in die speelruimte leerlingen oplossingen laten ontwikkelen voor gegeven problemen?

De deelnemers doorlopen zelf een concrete activiteit om zelf eerst te ervaren wat STEM kan betekenen in deze context. Door reflectie wordt een aantal belangrijke principes van STEM toegelicht, waarna we uiteindelijk vanuit het curriculum van de wetenschapsvakken 3de graad op zoek willen gaan naar goede aanknopingspunten om aan STEM te doen. Leerkrachten die verdere opvolging wensen tijdens het begeleiden en uitwerken van STEM-activiteiten in hun wetenschapslessen kunnen optioneel verder opgevolgd worden door de coaches van iSTEM.

STEM-vakken.

Uit onderzoek blijkt dat adolescenten onvoldoende kennis hebben rond factoren die hun vruchtbaarheid beïnvloeden. Deze gebrekkige kennis draagt mee bij tot het toenemend aantal fertiliteitsproblemen. Vanuit deze vaststelling groepeerden een aantal Belgische fertiliteitsspecialisten zich (ReproductiveHealthEducation.be) om evidence-based informatie te voorzien met betrekking tot vruchtbaarheid.

In samenwerking met VIVES hogeschool werd binnen een PWO-project een leerplatform rond vruchtbaarheid uitgewerkt, onder andere voor leerkrachten van het secundair onderwijs. De leerlijn werd ontwikkeld in co-creatie met leerkrachten en leerlingen. De leerlijn heeft als doel om leerkrachten te ondersteunen in de implementatie van de nieuwe onderwijsdoelen van de 3de graad SO met betrekking tot vruchtbaarheid en seksualiteit, met nadruk op de invloed van gezondheidsgedrag op de vruchtbaarheid. De leerlijn bevat cursusmateriaal, presentaties, podcasts, filmpjes, quizjes en ander materiaal dat vrij gebruikt kan worden en uiteraard wetenschappelijk gevalideerd is.

Vak: biologie.

In deze werkwinkel proberen we bovenstaande vragen te beantwoorden. Er wordt aandacht besteed aan volgende concepten :

1. aangeboren versus verworven immuniteit;
2. de verschillende stappen van de immuunrespons vertrekkend van de infectie en de herkenning van het vreemd antigen tot en met de uitschakeling van de ziekteverwekker;
3. immunologische tolerantie: waarom valt ons immuunsysteem onze eigen lichaamscellen, ons microbioom, voedingsstoffen in de darm niet aan?
4. wat als het immuunsysteem faalt? (Auto-)immuunziekten, allergieën ...
5. vaccinatie.

Vak: biologie.

Tijdens deze werkwinkel wordt met een CO2-sensor aangetoond dat planten zowel CO2 kunnen opnemen als afgeven. Je gaat aan de slag met een CO2-sensor, de micro:bit en het rekentoestel van Texas Instruments (TI-Nspire).

Gelieve een laptop mee te brengen.

Vak: biologie.

Vertrekkend vanuit de leerplandoelen i.v.m. het gebruik van energie uit atoomkernen in het kader van energievoorziening, en radioactief verval met de effecten van ioniserende straling bespreekt de lesgever hoe dat concreet kan gemaakt worden in de klas. De equivalentie tussen rustenergie en massa laat toe te begrijpen waarom energie uit atoomkernen kan worden vrijgemaakt en sommige kernen ioniserende straling uitzenden.

Vak: fysica.

Voor sommige studierichtingen is kernfysica een nieuwe inhoud voor natuurwetenschappen. We bekijken samen de leerplandoelen en de mogelijke leerinhouden. Je krijgt ook ideeën aangereikt om met deze inhouden in de klas aan de slag te gaan.

Vak: fysica.

Tijdens deze werkwinkel gaan we samen met leerkrachten wetenschappen aan de hand van concrete voorbeelden/aanzetten na hoe zij aan dit bepaald STEM-doel kunnen werken. Er wordt hierbij niet vertrokken van grotere (vakoverschrijdende) projecten in complementaire uren, maar vooral vanuit de wetenschapsvakken zelf. Hoe kunnen we in die speelruimte leerlingen oplossingen laten ontwikkelen voor gegeven problemen?

De deelnemers doorlopen zelf een concrete activiteit om zelf eerst te ervaren wat STEM kan betekenen in deze context. Door reflectie wordt een aantal belangrijke principes van STEM toegelicht, waarna we uiteindelijk vanuit het curriculum van de wetenschapsvakken 3de graad op zoek willen gaan naar goede aanknopingspunten om aan STEM te doen. Leerkrachten die verdere opvolging wensen tijdens het begeleiden en uitwerken van STEM-activiteiten in hun wetenschapslessen kunnen optioneel verder opgevolgd worden door de coaches van iSTEM.

STEM-vakken.

De STEM-concepten vormen een handig kader voor de verbanden tussen de verschillende disciplines. Deze concepten helpen de STEM-lerenden om kennis van de verschillende disciplines te integreren en zo met meer inzicht naar de wereld te kijken. Tijdens de werkwinkel wordt er ingegaan op de betekenis van de concepten en hoe deze een meerwaarde kunnen zijn voor de klaspraktijk.

STEM-vakken.

Plantenweefselteelt (ook in vitrocultuur van planten) is een techniek waarbij planten in steriele proefbuizen geteeld worden op een artificieel medium. Commercieel wordt het gebruikt om bepaalde planten zoals orchideeën (Phalaenopsis), Helleborus of Rhododendrons te vermeerderen. Maar het wordt ook in heel veel biotechnologische toepassingen als tussenstap gebruikt om nieuwe plantenvariëteiten te ontwikkelen. Dit aan de hand van chromosoomverdubbelingen, embryo rescue, protoplastfusies of genetische modificatie van planten. In deze werkwinkel wordt een overzicht gegeven van potentiële toepassingen van de plantenweefselteelt, alsook een korte demonstratie van hoe planten in vitro vermeerderd worden.

Vak: biologie.

Gezien de digitalisering van onze wereld is het van belang dat leerlingen inzien wanneer ze de computer zinvol kunnen inzetten en wat de mogelijkheden en de beperkingen zijn van kunstmatige intelligentie (AI). Dit behoort eigenlijk ook tot de onderzoekscompetenties. A.d.h.v. het prijswinnende lesmateriaal van Dwengo, AI Op School, leren leerlingen over digitale beeldverwerking, beslissingsbomen, regelgebaseerde en datagebaseerde AI-systemen, en neurale netwerken, en worden ze vaardig in het werken met real-world datasets. Hiervoor worden diverse tools gebruikt, van rollenspel tot programmeren in Python. Het materiaal zit verwerkt in meerdere STEM-projecten, dus tegelijk werk je aan STEM-leerdoelen.

Thema’s zijn klimaatverandering en biologie, AI in de zorg, taaltechnologie, Python in wiskunde- en wetenschapslessen (o.a. spreidingsdiagrammen en trendlijnen) enz. Neem alvast een kijkje op https://dwengo.org/.

Vak: biologie.

Sachariden, proteïnen en lipiden worden in de derde graad vaak gekaderd aan de hand van nogal traditionele toepassingen zoals bijvoorbeeld spijsvertering en waterzuivering. Biomoleculen vormen in het werkveld nochtans vaak de basis voor tal van andere toepassingen. Na een korte uiteenzetting over de basisstructuur van sachariden, proteïnen, lipiden & polynucleotiden, duiken we daarom in de hedendaagse wereld van biomoleculen en dit aan de hand van biomedische en (bio)chemische praktijkvoorbeelden.

Vak: biologie/chemie.

Vertrekkend vanuit de evolutie van de relativiteitstheorie worden de belangrijkste relativistische concepten (tijdsrek, lengtecontractie, Lorentz transformaties, de relativiteit van gelijktijdigheid) geïntroduceerd via gedachte-experimenten en haalbare wiskundige afleidingen. We bespreken de interpretatie van de bekomen resultaten en wijzen op mogelijke valkuilen of misconcepties. Waar mogelijk wordt verwezen naar voorbeelden of toepassingen van de besproken concepten.

Vak: fysica.

Het deeltjesmodel is in de eerste plaats een theorie van ladingen en interacties, en niet zozeer een theorie van deeltjes. De onderliggende kwantumveldentheorie beschrijft deze ladingen, bestudeert de interacties die deze ladingen veroorzaken met behulp van symmetrieprincipes en voorspelt op basis hiervan welke boodschapperdeeltjes deze interacties overdragen. In introductieteksten over het standaardmodel verdwijnen deze essentiële kenmerken vaak naar de achtergrond en beperkt men zich eerder tot een weinig inspirerend overzicht van de elementaire deeltjes. Nochtans maakt het kunnen terugbrengen van totaal verschillende verschijnselen en processen tot enkele fundamentele principes net de essentie uit van de fysica.

In deze werkwinkel onderzoeken we hoe we dit onderzoeksdomein inzichtelijk kunnen ontsluiten voor onze leerlingen, waarbij we verder gaan dan enkel het oplijsting van de kenmerken van de elementaire deeltjes. We laten ons hierbij inspireren door (anderstalig) didactisch materiaal. Verwacht zeker geen kant-en-klaar lesmateriaal.

Vak: fysica.

Voor sommige studierichtingen is kernfysica een nieuwe inhoud voor natuurwetenschappen. We bekijken samen de leerplandoelen en de mogelijke leerinhouden. Je krijgt ook ideeën aangereikt om met deze inhouden in de klas aan de slag te gaan.

Vak: fysica.

De STEM-concepten vormen een handig kader voor de verbanden tussen de verschillende disciplines. Deze concepten helpen de STEM-lerenden om kennis van de verschillende disciplines te integreren en zo met meer inzicht naar de wereld te kijken. Tijdens de werkwinkel wordt er ingegaan op de betekenis van de concepten en hoe deze een meerwaarde kunnen zijn voor de klaspraktijk.

STEM-vakken.

Uit onderzoek blijkt dat adolescenten onvoldoende kennis hebben rond factoren die hun vruchtbaarheid beïnvloeden. Deze gebrekkige kennis draagt mee bij tot het toenemend aantal fertiliteitsproblemen. Vanuit deze vaststelling groepeerden een aantal Belgische fertiliteitsspecialisten zich (ReproductiveHealthEducation.be) om evidence-based informatie te voorzien met betrekking tot vruchtbaarheid.

In samenwerking met VIVES hogeschool werd binnen een PWO-project een leerplatform rond vruchtbaarheid uitgewerkt, onder andere voor leerkrachten van het secundair onderwijs. De leerlijn werd ontwikkeld in co-creatie met leerkrachten en leerlingen. De leerlijn heeft als doel om leerkrachten te ondersteunen in de implementatie van de nieuwe onderwijsdoelen van de 3de graad SO met betrekking tot vruchtbaarheid en seksualiteit, met nadruk op de invloed van gezondheidsgedrag op de vruchtbaarheid. De leerlijn bevat cursusmateriaal, presentaties, podcasts, filmpjes, quizjes en ander materiaal dat vrij gebruikt kan worden en uiteraard wetenschappelijk gevalideerd is.

Vak: biologie.

Gezien de digitalisering van onze wereld is het van belang dat leerlingen inzien wanneer ze de computer zinvol kunnen inzetten en wat de mogelijkheden en de beperkingen zijn van kunstmatige intelligentie (AI). Dit behoort eigenlijk ook tot de onderzoekscompetenties. A.d.h.v. het prijswinnende lesmateriaal van Dwengo, AI Op School, leren leerlingen over digitale beeldverwerking, beslissingsbomen, regelgebaseerde en datagebaseerde AI-systemen, en neurale netwerken, en worden ze vaardig in het werken met real-world datasets. Hiervoor worden diverse tools gebruikt, van rollenspel tot programmeren in Python. Het materiaal zit verwerkt in meerdere STEM-projecten, dus tegelijk werk je aan STEM-leerdoelen.

Thema’s zijn klimaatverandering en biologie, AI in de zorg, taaltechnologie, Python in wiskunde- en wetenschapslessen (o.a. spreidingsdiagrammen en trendlijnen) enz. Neem alvast een kijkje op https://dwengo.org/.

Vak: biologie.

In dit project wordt gewerkt rond de bereiding van appel-druivenwijn. Via geïntegreerd toepassen van leerstof uit verschillende vakken gaan leerlingen projectmatig, zelfstandig en onder begeleiding aan de slag. Er worden vijf werkpakketten aangeboden, telkens met handleiding voor de leerkracht:

• WP0: inleiding,
• WP1: appelsap en druivensap,
• WP2: gist en fermentatie,
• WP3: appel-druivenwijnbereiding,
• WP4: kwaliteitscontrole van wijn,
• WP5: toegepast circulair denken.

Elk werkpakket is modulair opgebouwd. De modules zijn los van elkaar bruikbaar, maar ook als volledig STEM-project. Steeds wordt de nodige theoretische achtergrond, heel wat praktische opdrachten om experimenteel diverse leerinhouden te onderzoeken, visueel ondersteunend materiaal, ... voorzien.

Er wordt een link gelegd met duurzaamheid, circulariteit en gebruik van nieuwe materiaalsoorten (appelleer).

Vak: biologie/chemie.

Sachariden, proteïnen en lipiden worden in de derde graad vaak gekaderd aan de hand van nogal traditionele toepassingen zoals bijvoorbeeld spijsvertering en waterzuivering. Biomoleculen vormen in het werkveld nochtans vaak de basis voor tal van andere toepassingen. Na een korte uiteenzetting over de basisstructuur van sachariden, proteïnen, lipiden & polynucleotiden, duiken we daarom in de hedendaagse wereld van biomoleculen en dit aan de hand van biomedische en (bio)chemische praktijkvoorbeelden.

Vak: biologie/chemie.

Introductie in nanochemie in nanomaterialen: inhoudelijke bijdrage naar aanleiding van de nieuwe leerplandoelstellingen.

1. Nanotechnologie en nanochemie definities;
2. Eigenschappen van nanomaterialen;
3. Synthese van nanomaterialen;
4. Activeren van nanomaterialen;
5. Toepassingen

Vak: chemie.

Tijdens deze werkwinkel wordt duiding gegeven bij belangrijke begrippen zoals circulaire versus lineaire economie, groene chemie, biobased chemistry, CO2-based chemistry en bioplastics. Je maakt ook kennis met de principes van groene chemie aan de hand van voorbeelden. In de onderdelen rond biobased en CO2-based chemistry ligt de focus op het opwaarderen van ‘afval’. Bioplastics zijn ondertussen ook niet meer weg te denken uit onze maatschappij, maar zijn ze allemaal wel zo ‘bio’? Je krijgt bij deze werkwinkel ook didactisch materiaal (bronnen, afbeeldingen, filmpjes) om zelf mee aan de slag te gaan. Zo ben je weer helemaal up-to-date!

Vak: chemie.

Vertrekkend vanuit de leerplandoelen i.v.m. het gebruik van energie uit atoomkernen in het kader van energievoorziening, en radioactief verval met de effecten van ioniserende straling bespreekt de lesgever hoe dat concreet kan gemaakt worden in de klas. De equivalentie tussen rustenergie en massa laat toe te begrijpen waarom energie uit atoomkernen kan worden vrijgemaakt en sommige kernen ioniserende straling uitzenden.

Vak: fysica.

Vertrekkend vanuit de evolutie van de relativiteitstheorie worden de belangrijkste relativistische concepten (tijdsrek, lengtecontractie, Lorentz transformaties, de relativiteit van gelijktijdigheid) geïntroduceerd via gedachte-experimenten en haalbare wiskundige afleidingen. We bespreken de interpretatie van de bekomen resultaten en wijzen op mogelijke valkuilen of misconcepties. Waar mogelijk wordt verwezen naar voorbeelden of toepassingen van de besproken concepten.

Vak: fysica.

Tijdens deze werkwinkel gaan we samen met leerkrachten wetenschappen aan de hand van concrete voorbeelden/aanzetten na hoe zij aan dit bepaald STEM-doel kunnen werken. Er wordt hierbij niet vertrokken van grotere (vakoverschrijdende) projecten in complementaire uren, maar vooral vanuit de wetenschapsvakken zelf. Hoe kunnen we in die speelruimte leerlingen oplossingen laten ontwikkelen voor gegeven problemen?

De deelnemers doorlopen zelf een concrete activiteit om zelf eerst te ervaren wat STEM kan betekenen in deze context. Door reflectie wordt een aantal belangrijke principes van STEM toegelicht, waarna we uiteindelijk vanuit het curriculum van de wetenschapsvakken 3de graad op zoek willen gaan naar goede aanknopingspunten om aan STEM te doen. Leerkrachten die verdere opvolging wensen tijdens het begeleiden en uitwerken van STEM-activiteiten in hun wetenschapslessen kunnen optioneel verder opgevolgd worden door de coaches van iSTEM.

STEM-vakken.

Uit onderzoek blijkt dat adolescenten onvoldoende kennis hebben rond factoren die hun vruchtbaarheid beïnvloeden. Deze gebrekkige kennis draagt mee bij tot het toenemend aantal fertiliteitsproblemen. Vanuit deze vaststelling groepeerden een aantal Belgische fertiliteitsspecialisten zich (ReproductiveHealthEducation.be) om evidence-based informatie te voorzien met betrekking tot vruchtbaarheid.

In samenwerking met VIVES hogeschool werd binnen een PWO-project een leerplatform rond vruchtbaarheid uitgewerkt, onder andere voor leerkrachten van het secundair onderwijs. De leerlijn werd ontwikkeld in co-creatie met leerkrachten en leerlingen. De leerlijn heeft als doel om leerkrachten te ondersteunen in de implementatie van de nieuwe onderwijsdoelen van de 3de graad SO met betrekking tot vruchtbaarheid en seksualiteit, met nadruk op de invloed van gezondheidsgedrag op de vruchtbaarheid. De leerlijn bevat cursusmateriaal, presentaties, podcasts, filmpjes, quizjes en ander materiaal dat vrij gebruikt kan worden en uiteraard wetenschappelijk gevalideerd is.

Vak: biologie.

Leerlingen bestuderen het verschil tussen het wiskundige model en een reële situatie die niet voldoet aan de voorwaarden van een ideale populatie. Ze doen dit aan de hand van dit doe-experiment met legoblokken. Vertrekkend vanuit de chromosomale genetica, een korte statistisch verwerking en een overleg tussen twee groepen, komen ze tot het beter begrijpen van de moderne evolutietheorie.

Vak: biologie.

In dit project wordt gewerkt rond de bereiding van appel-druivenwijn. Via geïntegreerd toepassen van leerstof uit verschillende vakken gaan leerlingen projectmatig, zelfstandig en onder begeleiding aan de slag. Er worden vijf werkpakketten aangeboden, telkens met handleiding voor de leerkracht:

• WP0: inleiding,
• WP1: appelsap en druivensap,
• WP2: gist en fermentatie,
• WP3: appel-druivenwijnbereiding,
• WP4: kwaliteitscontrole van wijn,
• WP5: toegepast circulair denken.

Elk werkpakket is modulair opgebouwd. De modules zijn los van elkaar bruikbaar, maar ook als volledig STEM-project. Steeds wordt de nodige theoretische achtergrond, heel wat praktische opdrachten om experimenteel diverse leerinhouden te onderzoeken, visueel ondersteunend materiaal, ... voorzien.

Er wordt een link gelegd met duurzaamheid, circulariteit en gebruik van nieuwe materiaalsoorten (appelleer).

Vak: biologie/chemie.

Introductie in nanochemie in nanomaterialen: inhoudelijke bijdrage naar aanleiding van de nieuwe leerplandoelstellingen.

1. Nanotechnologie en nanochemie definities;
2. Eigenschappen van nanomaterialen;
3. Synthese van nanomaterialen;
4. Activeren van nanomaterialen;
5. Toepassingen

Vak: chemie.

Tijdens deze werkwinkel wordt duiding gegeven bij belangrijke begrippen zoals circulaire versus lineaire economie, groene chemie, biobased chemistry, CO2-based chemistry en bioplastics. Je maakt ook kennis met de principes van groene chemie aan de hand van voorbeelden. In de onderdelen rond biobased en CO2-based chemistry ligt de focus op het opwaarderen van ‘afval’. Bioplastics zijn ondertussen ook niet meer weg te denken uit onze maatschappij, maar zijn ze allemaal wel zo ‘bio’? Je krijgt bij deze werkwinkel ook didactisch materiaal (bronnen, afbeeldingen, filmpjes) om zelf mee aan de slag te gaan. Zo ben je weer helemaal up-to-date!

Vak: chemie.

Vertrekkend vanuit de leerplandoelen i.v.m. het gebruik van energie uit atoomkernen in het kader van energievoorziening, en radioactief verval met de effecten van ioniserende straling bespreekt de lesgever hoe dat concreet kan gemaakt worden in de klas. De equivalentie tussen rustenergie en massa laat toe te begrijpen waarom energie uit atoomkernen kan worden vrijgemaakt en sommige kernen ioniserende straling uitzenden.

Vak: fysica.

Tijdens deze werkwinkel gaan we samen met leerkrachten wetenschappen aan de hand van concrete voorbeelden/aanzetten na hoe zij aan dit bepaald STEM-doel kunnen werken. Er wordt hierbij niet vertrokken van grotere (vakoverschrijdende) projecten in complementaire uren, maar vooral vanuit de wetenschapsvakken zelf. Hoe kunnen we in die speelruimte leerlingen oplossingen laten ontwikkelen voor gegeven problemen?

De deelnemers doorlopen zelf een concrete activiteit om zelf eerst te ervaren wat STEM kan betekenen in deze context. Door reflectie wordt een aantal belangrijke principes van STEM toegelicht, waarna we uiteindelijk vanuit het curriculum van de wetenschapsvakken 3de graad op zoek willen gaan naar goede aanknopingspunten om aan STEM te doen. Leerkrachten die verdere opvolging wensen tijdens het begeleiden en uitwerken van STEM-activiteiten in hun wetenschapslessen kunnen optioneel verder opgevolgd worden door de coaches van iSTEM.

STEM-vakken.

De STEM-concepten vormen een handig kader voor de verbanden tussen de verschillende disciplines. Deze concepten helpen de STEM-lerenden om kennis van de verschillende disciplines te integreren en zo met meer inzicht naar de wereld te kijken. Tijdens de werkwinkel wordt er ingegaan op de betekenis van de concepten en hoe deze een meerwaarde kunnen zijn voor de klaspraktijk.

STEM-vakken.