Misschien herken je het wel: je leerlingen zijn moeilijk te motiveren om te lezen. En als ze het toch doen, vinden het ze het vaak lastig om de informatie te verwerken en de betekenis van de tekst te achterhalen. Als je hen vraagt om de informatie om te zetten naar een eigen geschreven of gesproken boodschap, zijn de resultaten vaak rommelig en onsamenhangend.

Als leraar Nederlands begrijp je de noodzaak om leerlingen weer enthousiast en bekwaam te maken in lezen. De resultaten van toetsen en peilingen spreken voor zichzelf. Er werd inmiddels een lees- en taaloffensief gestart. Het is nodig om onze leerlingen te leren om weer beter begrijpend te lezen en effectief communiceren te stimuleren. Dat heeft immers een grote invloed op hun algemene leerprestaties.

Goed nieuws! Wij geloven dat jij je leerlingen opnieuw enthousiast kan maken voor leren en lezen. In dit traject bieden we jou daarvoor de nodige inzichten, training en ondersteuning aan.

• Je krijgt inzicht in het belang van leesvaardigheid voor de leerprestaties van leerlingen en hun algemene taalontwikkeling en taalvaardigheid.
• Je leert effectieve didactische principes en methoden hanteren om de taal- en leercompetentie van je leerlingen te verbeteren via leesvaardigheid. Ook ontdek je hoe differentiëren en bewust inzetten op motivatie daarbij kan helpen en bovendien haalbaar kan zijn.
• Je ontwikkelt zelf en samen met collega’s doelgerichte leesopdrachten -en lessen vanuit de aangereikte kaders, doelgerichte opdrachten en concrete voorbeelden.
• Je werkt een eerste versie van een leesactieplan uit op korte, middellange en lange termijn.

Leraren Nederlands 1e graad B-stroom (eventueel ook iemand van middenkader vb. taalbeleids-, zorg/GOK- of graadcoördinator)

In dit begeleidingstraject engageer je je voor de volgende vier onderdelen:

Voordat we van start gaan, krijgen we graag wat zicht op de schooleigen beginsituatie, aansluitend bij het doel van dit traject. We bezorgen jou en je collega(‘s) daarvoor een online bevraging.

1. Tijdens de eerste sessie krijg je zicht op het gehele plaatje op basisniveau. Naast inzicht in het belang van een gedragen leesbeleid en de mate waarin leesvaardigheid de algemene taalvaardigheid en leerprestaties van leerlingen beïnvloedt, krijg je inzicht in de principes van effectieve (lees)didactiek op basis van concrete, doelgerichte voorbeeldlessen en -opdrachten. We verkennen bovendien in deze sessie al enkele mogelijkheden om op een haalbare manier te differentiëren en je leerlingen te motiveren om te lezen. Van daaruit en op basis van de analyse van de beginsituatie van je school, formuleren we alvast enkele doelen of acties om op korte termijn met de (her)nieuw(d)e inzichten op je school aan de slag te gaan.
2. Tijdens de tweede sessie blikken we terug op de mate waarin je erin geslaagd bent je vakgroep en directie al mee te nemen in de eerste hoofdstukken van je professionaliseringsverhaal en je eigen klas als proeftuin – of proefbib – te gebruiken en je leerlingen als proeflezers. In deze sessie verdiepen we je inzicht in de concrete toepassing van de principes voor effectieve leesdidactiek, differentiatie en leesmotivatie. Ook concretiseren we in deze sessie het verband tussen lezen en leren wat diepgaander. Aan het einde van deze dag heb je niet alleen het leesactieplan voor je school uitgebreid, en misschien al enkele doelen op middellange of lange termijn uitgewerkt, maar heb je ook je eerste effectieve leesles ontworpen, waarin naast lezen ook andere talige deelvaardigen een plaatsje krijgen.

Om de opgedane inzichten duurzaam te laten landen in je school plannen we een sessie met de vakgroep Nederlands in aanwezigheid van directie. Daarin beantwoorden we graag jullie schoolspecifieke vragen, formuleer je een (voorlopige) haalbare en gedragen visie op leesonderwijs en stellen we het leesactieplan op punt. Uiteraard krijg je tijdens dit overleg van 2 uur ook de tijd om te ‘stoefen’ en zowel aan je vakcollega’s als aan de pedagogisch begeleider en je directeur jullie voortgang te tonen en toe te lichten.

We zullen je in dit traject deels informeren op de vertrouwde manier, maar je zal ook zelf aan het lezen worden gezet om je op een (inter)actieve manier in te werken in het waarom, wat en hoe van lezen. Daardoor zal je zelf ook ervaren hoe een effectieve leesles mogelijk in elkaar zit en wat je eruit leert en hoe. En of het je bevalt.

Verder voegen we daad bij woord en gaan we samen aan de slag om leeslesmateriaal te ontwerpen en uit te werken, van kleine leesopdrachten met een welbepaalde focus tot een uitgewerkte les.

Ook hechten we belang aan interactie en leren van elkaar en voorzien we ruim de kans om met collega’s, ook over de scholen heen, van gedachten te wisselen, materiaal te delen en elkaars blik te verruimen. We voorzien, ten slotte, ook wat momenten om te reflecteren, zowel op concreet lesmateriaal als je beleving van je leerproces en de eventuele noden die je daarin op het spoor komt.

Kortom, we hopen dat dit traject op zich een effectief leerproces mag zijn met maximale leerkansen en voor ieder wat wils.

Tussentijds krijg je een of enkele doelgerichte opdrachten om je in je eigen tijd en op je eigen tempo het een en ander eigen te maken, uit te proberen of te delen met je collega’s.
De doelen en acties die je in het leesactieplan vooropstelt bepalen mee waarmee precies je aan de slag gaat en in welke mate. Het criterium is ‘haalbaar’.

Er is geen voorkennis vereist voor dit traject. De zin of nieuwsgierigheid om op een andere dan de gewende of traditionele manier met teksten en leesvaardigheid aan de slag gaan volstaat.

Wel vragen we je bereidheid om steeds met dezelfde leraren Nederlands de sessies bij te wonen en om tussentijds met de verworven inzichten, gestelde doelen en ontworpen materialen of voorbeelden te experimenteren.