Het ‘hellenisme’, de eerste poging tot globalisering van de oecumene, vond zijn oorsprong in het kortstondig ‘wereldrijk’ van Alexander de Grote. In de laatste drie eeuwen v.Chr. ontwikkelde het zich tot een universele cultuur.

Na een korte zoektocht naar de oorsprong en draagwijdte van de eerder conventionele term, gaat onze aandacht naar de monarchieën die uit het Alexanderrijk waren ontstaan. Binnen deze uitgestrekte multinationale opvolgerstaten, met de Griekse taal en cultuur als dominante factoren, leefden de traditionele stadstaten weer op, terwijl een toenemend kosmopolitisme hand in hand ging met een groeiend individualisme. Dat uitte zich in nieuwe vormen van religiositeit, zoals de heerserscultus en de mysteriegodsdiensten. De verkenning van nieuwe geografische horizonten ging vergezeld van tal van wetenschappelijke ontdekkingen. Filosofische en religieuze stromingen als de Stoa en het christendom verkondigden de fundamentele gelijkheid van alle mensen.

Ook recente en analoge vormen van hellenisme komen aan bod. Denk aan Egypte in de anderhalve eeuw tussen Mohammed Ali en Gamal Abdel Nasser, met zijn welvarende Griekse ondernemers en inspirerende dichters als Kavafis. Gelijkaardige ontwikkelingen vinden we anderzijds terug in de geschiedenis van Centraal- en Oost-Europa.

Michael De Cock bewerkte tal van klassieke thema’s en verhalen. Odyssee en Ilias, verhalen van Ovidius, en Hannibal. Het zijn moderne hedendaagse vertellingen die hun oorsprong vinden in klassieke thema’s. Hoe maak je die oude verhalen interessant voor de i-phone generatie? Wat kunnen ze ons vandaag nog leren? Kortom, hoe actueel of hedendaags kan de Klassieke cultuur vandaag nog zijn.

In het kader van het onderwerp receptie voorbeelden aanreiken van hoe de klassieke oudheid vandaag doorwerkt in de hedendaagse kunst en architectuur. Ook doorwerking van de antieke filosofie komt even ter sprake.

Nadenken over de vraag hoe deze doorwerking moet worden geïnterpreteerd. Is er sprake van een revival of renaissance? Is er een band met de klassieke literatuur? De workshop bevat ook enkele tips over hoe de leraar met de informatie in de klas kan omgaan.

De workshop toont heel wat werk van hedendaagse kunstenaars zoals M. Pistoletto, J. Koons, A. Kiefer, V. Zacharov, R. Liechtenstein en van Belgisch architect C. Vandenhove en legt het verband met de oudheid. Er worden verbanden gelegd met de klassieke literatuur.

De sessie wil een antwoord bieden op de volgende vragen: ‘Welke taalbeschouwelijke termen worden gebruikt binnen het vak Nederlands? Welke didactiek wordt toegepast om met taalbeschouwing aan de slag te gaan? Welke rol speelt taalbeschouwing in het geheel van het vak Nederlands?

Antieke filosofen linken aan moderne filosofen en actuele filosofische vragen 

Vragen van Seneca, Epicurus of Kant zijn nog steeds brandend actueel. Hoe kun je weten wat goed is? Wat betekent geluk? Wat doen gevoelens met de mens? Wat is de mens eigenlijk?

Deze en andere vragen van het leven houden jongeren bezig en zijn daarom een ideale aanzet om op zoek te gaan naar mogelijke antwoorden.

In deze werkwinkel reiken wij jullie enkele praktijkvoorbeelden aan waarin de leerlingen via teksten van antieke en moderne filosofen kritisch leren nadenken over filosofische vragen uit de actualiteit en een poging doen om daarop een beargumenteerd antwoord te formuleren.

Als verre voorloper van Couperus' Antiek Toerisme, beschrijft Vergilius (70-19 v.Chr.) in zijn Aeneis een wandeling van de Trojaan Aeneas door Rome, kort na zijn aankomst uit het verwoeste Troje (1184 v.Chr.), dus lang vóór de officiële stichting van de Stad (754/3 v.Chr.). Bijzonder in zijn beschrijving in zang VIII is dan ook dat we een route volgen die de lezer ( ca 23 v.Chr.) goed kent, maar die ten tijde van de dramatische handeling nog niet bestond. De wandelaars in de 12^e eeuw zien alleen een bebost en nauwelijks bewoond gebied. Maar Vergilius richt tegelijk de aandacht van zijn lezers in de jaren dertig v.Chr. - net als die van ons - doelbewust op het contrast tussen dat eenvoudige begin in de 12e eeuw en het schitterende Rome van keizer Augustus, die zich erop beroemde dat hij “een stad van baksteen had aangetroffen en een stad van marmer naliet” (Suetonius, Augustus 28.3). Onze wandeling door Rome sluit dan ook aan bij de ideologie van de Aeneis, waarin het ‘Rome’ van Augustus als het door de goden gewilde doel van de gehele voorafgaande geschiedenis wordt gezien. Deze spiegeling van heden en verleden wordt nagevolgd door Mussolini in de jaren '30, wanneer hij de grootheid van het moderne Italië wil laten aansluiten bij het door hem gerestaureerde 'Rome' van Augustus.

Hans Smolenaars reconstrueert in zijn lezing de situatie ten tijde van Augustus. Hij laat daarbij ook beelden zien uit de zestiende eeuw en uit de jaren 1926-1938, met als doel de gelaagdheid van dit eerste voorbeeld van 'antiek toerisme' tot leven te brengen.

Deze werkwinkel wil kennis verschaffen van de positie van vrouwen in het Romeinse Rijk, onder meer het verschil tussen ideaal en praktijk en hun juridische positie. Ingaan op publieke rollen van Romeinse vrouwen en een link leggen met actuele praktijken en situaties die betrekking hebben op de positie van vrouwen in Europa en de rest van de wereld.

1)       Ideaalbeeld en vooroordelen;

2)       Praktijk:

- juridische positie van vrouwen;

- vrouwen in religie;

-vrouwen in/met andere publieke rollen;

 Verschillen en overeenkomsten met de moderne wereld

We geven een kijk op het bestaan van teksten bij klassieke auteurs die economische crises documenteren, lezen literaire teksten kritisch als historische bron en reiken instrumenten aan om extra informatie rond deze teksten te vinden.
We bespreken mogelijke didactische toepassingen met deze teksten.
Historische duiding bij teksten van Cicero, Tacitus, Suetonius, Caesar, Sallustius en andere auteurs.

Zie 1.1

zie 1.2

zie 1.3

zie 1.4

zie 1.5

Zie 1.6

Zie 1.7