• Aan het eind van sessie 1 kan je a) een tiental basishoudingen uit yoga voor jezelf uitvoeren die de volgende punten bevorderen: ontspanning, aandachtsfocus, correcte zit/studiehouding, omgaan met slapeloosheid b) enkele eenvoudige ademoefeningen inzetten in geval van acute stress c) een geleide bodyscan bij zichzelf uitvoeren.
• Aan het eind van sessie 2 kan je onder audio-begeleiding een ademmeditatie uitvoeren, gericht op het (h)erkennen van en vrijer omgaan met negatieve emoties (faalangst, boos-heid, schuldgevoel,…) en onderliggende gedachtenpatronen (piekeren, perfectionisme) .
• Aan het eind van sessie 3 kan je jouw leerlingen het in sessie 1 en 2 aangereikt materiaal aanleren (yogahoudingen en meditaties)  met gebruik van aangereikte didactische middelen zoals audiomeditaties, yogakaartjes,…
• Aan het eind van sessie 4 kan je jouw eigen inzet van de aangeleerde vaardigheden bij jezelf en jouw leerlingen toetsen en kritisch evalueren t.o.v. de andere deelnemers en hieruit werkpunten bij jezelf vaststellen.

Deze nascholing is gericht in de eerste plaats op beheerders en opvoeders van internaten. Ook leerkrachten, leerlingbegeleiders, zorgcoördinatoren kunnen inschrijven.

Bij voorkeur per duo inschrijven: 2 opvoeders of een opvoeder samen met een leerkracht/zorgcoördinator/leerlingbegeleider

We vertrekken vanuit het pedagogisch kader internaten: de opdracht van een internaat is bij te dragen aan de ontwikkeling van kinderen en jongeren vanuit vier pedagogische basisdoelen:

• Bieden van fysieke en emotionele veiligheid
• Bevorderen van persoonlijke ontwikkeling
• Bevorderen van sociale ontwikkeling
• Overdragen van waarden en normen.

Schooljaar 2017-2018 focusten we op de verdieping van het eerste basisdoel en volgend schooljaar diepen we het tweede basisdoel uit: bevorderen van persoonlijke ontwikkeling. Om tot persoonlijke ontwikkeling te kunnen komen, wordt best aan  een aantal basisvoorwaarden voldaan. Rust, emotionele balans, focus op het eigen innerlijke omgaan met grenzen, zijn daarbij belangrijke aspecten. Via mindfulness, een wetenschappelijk onderbouwde methode, willen we tegemoet komen aan deze aspecten.  De concentratie neemt toe en de levenskwaliteit vergroot om op die manier ruimte te geven aan persoonlijke ontwikkeling.

In het internaat en op school is stress in hoge mate aanwezig.  De complexe context en  het groeiende pedagogische en administratieve takenpakket vergen veel energie. Als we zelf bewust, krachtig en stabiel in het leven en in onze job komen te staan, kunnen we ook voor de jongeren een context creëren waarbinnen ze hun intrinsieke kwaliteiten van bewust leven, nieuwsgierigheid en sensitiviteit kunnen ontwikkelen.

De training bestaat uit een combinatie van eenvoudige yoga oefeningen, waarbij kwaliteit van aandacht steeds de rode draad vormt en anderzijds een basis in ontspanningstechnieken dmv ademhaling en lichaamsgewaarzijn (bodyscan). De derde sessie biedt een introductie in het cultiveren van ‘open aandacht’ d.m.v. mindfulnessmeditatie. Vanuit open aandacht leren we gedachtenpatronen en emoties herkennen i.p.v. er onmiddellijk op te reageren. Dit zorgt ervoor dat we bewuster, vrijer en weerbaarder in het leven staan.

De oefeningen komen de zelfzorg bij opvoeders en leerlingbegeleiders/zorgcoördinatoren/leerkrachten ten goede, maar kunnen door hen ook perfect doorgegeven worden aan de internen en leerlingen van de eerste t.e.m. de derde graad.

Sessie 1 - Mindful yoga: enkele basishoudingen (asana’s) uit yoga

• Evenwichtshoudingen: de boom, de danser, de kraanvogel. Deze oefeningen stabiliseren de aandacht en verhogen de focus.
• Rustgevende houdingen: vooroverbuigende en omgekeerde houdingen zoals de kaars, de dolfijn, de hond, de kindhouding,… werken ontspannend en zijn bevorderlijk voor de slaap. Ze zijn met name gericht op het ‘leren loslaten’.
• Oefeningen gericht op het versterken van uithouding en zelfvertrouwen: bv. de krijger, de kraai,…
• Buik- en rugspierversterkende houdingen zoals de boot, de krab,…
• Correcte zit/studiehouding (rechte rug, ontspannen schouders, rechte nek) door de berg, de zittende torsie,…
• Lenigheids- en stretchoefeningen zoals de vis, de kameel,…
• Ademhalingsoefeningen:
  • Invloed van adem op de aandacht: verlengde uitademing en ontspanning, verlengde inademing en activering
  • 1-2-3 adempauze: adem als ‘anker’ in geval van sterke emoties
• Bodyscan: verkennen van het lichaamsgewaarzijn via een systematische scan van de verschillende lichaamsdelen: deze oefening helpt spanningen los te laten, is goed tegen slapeloosheid, maar verhoogt ook onze empathie via de activering van de insula in de hersenen.
• De rozijnoefening
• Opgave huiswerk: bodyscan en informeel meditatiemoment

Sessie 2 - Feedback moment: hoe gaat het oefenen thuis?

• Herhaling sessie 1: Mindful yoga, ademhaling en bodyscan.
• Ademfocus: basisoefening uit het mindfulness 6 wekenprogramma
• Visualisatieoefening: herkennen en benoemen van automatische gedachtenpatronen
• Opgave huiswerk: ademfocus/opmerken en benoemen van negatieve emoties

Sessie 3 - Feedback moment: evaluatie van het oefenen thuis

• Herhaling mindful yoga, ademhaling, bodyscan.
• Meditatie op emoties en gedachten
• Evaluatie huiswerk: negatieve emoties
• Hoe aan de slag met leerlingen? Didactisch materiaal, yogakaartjes, audio opnames bodyscan, ademfocus.

Terugkomdag:

• Uitwisseling ‘best practices’ met de internen op internaat/ met de leerlingen op school
• Evaluatie persoonlijke oefenpraktijk
• Wandelmeditatie
• Hoe verder in de wijdere context van het internaat/ de school?

In een rustige en gezellige ruimte, gewapend met yogamatjes en een ‘goesting’ in co-creatie, verdiepen we ons vier voormiddagen in een no-nonsense benadering van stress en ‘prikkel-overload’ bij de jongeren maar ook bij onszelf. We wisselen de theorie over mindfulness af met yoga- en meditatieoefeningen en staan elk moment open voor elkaars constructieve feedback, waarbij toepasbaarheid van de oefeningen in de specifieke context van een internaat steeds de bottom-line vormt. Gaandeweg in de loop van de sessies krijgen de deelnemers ook de gelegenheid om een eenvoudige oefening uit te proberen op het publiek van medecursisten.

De lunch is inbegrepen in de prijs.

Bronnen/kaders

• De meeste van deze oefeningen maken deel uit van de standaard zeswekentraining ‘Mindful@work’ zoals die uitgewerkt is door John Kabat Zinn, de grondlegger van Mindfulness.
• Bijkomende inspiratie werd geput uit het boek van David Dewulf: ‘Mindfulness voor jongeren’ en ‘Ruimte geven en dichtbij zijn. Mindfulness voor ouders met pubers’ van Eline Snel
• De Yoga-oefeningen komen uit Yoga4teens, een kaartenpakket met yogaoefeningen voor tieners van Rosalinda Weel (Altamira).

Inschrijven tot 3 oktober.

Er is geen voorkennis nodig bij de deelnemer: zowel het yoga- als meditatiegedeelte vertrekken vanaf de basis. Wel is er een openheid en interesse naar de aangeboden materie vereist, naast, uiteraard, de wil om hiermee aan de slag te gaan, zowel in de persoonlijke sfeer als naar de leerlingen van het internaat toe.

Bij aanvang van sessie 1 wordt er door de lesgever gepeild naar specifieke noden en wensen van de deelnemers. Deze kunnen variëren al naargelang specifieke noden van de een bepaalde school of bepaalde leeftijdsgroepen. In de lesopbouw zal de lesgever dan ook bepaalde accenten leggen om aan die noden/vragen tegemoet te komen.