Na een beknopte historische situering van de methodiek snoezelen, brengen wij veel praktische en financieel haalbare voorbeelden van snoezelvoorwerpen, snoezeldozen, snoezelkarren en snoezeltenten. Aan de hand van meegebrachte zelfgemaakte snoezelvoorwerpen en foto's van snoezelkermissen en snoezelcaravans en -bakfietsen, overtuigen we iedereen om creatief en enthousiast aan de slag te gaan in deze wereld van 'Rust'. In onze vertelling is het onze uitdaging om 'genieten' voor kleuters te laten rijmen op 'verwondering'.

Joep Derie en Ronny Vanoosthuyse hebben een groot deel van hun onderwijscarrière ingevuld met alles wat met snoezelen te maken heeft. Hun pionierswerk in de jaren 80 en 90, hun jarenlange ervaring in het opstarten en ontwikkelen van talrijke snoezelprojecten, de vormingscursussen die zij organiseren, het zijn allemaal aspecten die garant staan voor de kwaliteit van deze werkwinkel.

De gedrevenheid van kinderen om greep te krijgen op de werkelijkheid rondom vraagt om een gevarieerd aanbod dat hen steeds opnieuw uitnodigt tot onderzoeken, ontdekken, dingen uitproberen. Een omgeving die dat mogelijk maakt rust op twee pijlers: Een rijk basismilieu en aanbod van activiteiten. In deze sessie leggen we ons eerst toe op het scheppen van dat rijk basismilieu: de klasinrichting en een stel goed doordachte hoeken. Met aandacht voor de grote diversiteit tussen de kleuters. Bij de uitbouw zien we erop toe dat alle domeinen van ontwikkeling en de ontwikkelingsdoelen tot hun recht komen. Vervolgens ontdekken we hoe we vanuit het observatie van onze kleuters, maar ook gesprekken met hen, de omgeving steeds rijker kunnen maken.

Holvoet Marieke is vormer bij het Centrum voor Ervaringsgericht Onderwijs. Onder redactie van Els Menu publiceerde ze onlangs nog binnen de reeks van CEGO-Kliks het boekje 'Naar een rijke leeromgeving’. De ideale persoon dus om het te hebben over de inrichting van een kleuterklas.

Heb je een kleuter in de klas die moeilijk tot spelen of leren komt? Een kleuter die niet genoeg heeft aan een uitnodigende speelhoek of een korte instructie alleen?
In deze workshop willen we bruikbare tips vanuit het bijzonder onderwijs doorgeven voor jouw klaspraktijk . We kijken even met een “buitengewone bril “ naar deze situaties : we zoeken uit waarom een kind vastloopt binnen een bepaald leerproces en komen tot een stappenplan om zelfstandig spelen aan te leren.
Bovendien koppelen we dit alles ook onmiddellijk aan de klaspraktijk : Hoe passen we de speel- en werkomgeving aan voor deze kinderen? Hoe kunnen we spel- en werkmomenten verduidelijken ? Hoe kunnen we spel- en ontwikkelingsmaterialen eenvoudig aanpassen ? De vele concrete praktijkvoorbeelden (foto’s en materialen) bieden je vast inspiratie in je zoektocht.

Vanoverbeke Veronique is zelf leerkracht in het buitengewoon kleuteronderwijs type 2. De ervaring met deze buitengewone kleuters brengt haar tot heel wat ideeën die inclusie en differentiatie echt mogelijk maken. Een verhaal uit de praktijk!

In het nieuwe leerplanconcept Zin in leren! Zin in leven! lees je volgend doel: kinderen nemen deel aan gesprekken. In deze werkwinkel gaan we concreet op zoek naar antwoorden op volgende vragen: Hoe werk je aan dit doel in elke kleuterklas? Welke soorten gesprekken kun je uitproberen? Hoe betrek je en ondersteun je taalzwakke, meertalige of stille kleuters? Hoe bouw je gespreksvaardigheden op? We verbinden theorie en praktijk, we bekijken concrete voorbeelden en tools en we wisselen krachtige ervaringen uit!

Loman Jozefien was als kleuterleidster aan de slag in Geraardsbergen, maar koos ervoor om toch opnieuw te studeren. Na het behalen van haar masterdiploma ging ze als navormer aan de slag bij het Centrum voor Taal en Onderwijs. Sinds twee jaar is ze werkzaam bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen als anker voor taalbegeleiding.

Benieuwd hoe je positief aandacht kunt geven aan de thuistalen van je kleuters? Op zoek naar manieren om dat te doen tijdens routines en in de hoeken? Wil je ook de ouders erbij betrekken? Kom dan naar deze workshop waar je ook leert welke effecten het positief omgaan met thuistalen kan hebben voor kleuters, ouders en jezelf als leerkracht!

Techniek in de kleuterklas kan al op een heel eenvoudige manier. Maar er is meer dan enkel ‘experimenteerkoffers’. In deze opleiding brengen we het verhaal van de ‘6 aanleidingen tot techniek in de kleuterklas’. Je gaat ook zelf aan de slag met de elektriciteitsdoosjes (want dat kan al van in de kleuterklas), je maakt kennis met de realisaties die je kan aanbieden in de techniekhoek en je gaat heel praktisch aan de slag met een prentenboek. Je doet veel ideetjes op om techniek – via die 6 aanleidingen – aan bod te laten komen in je klas.

We gaan op wandel in de grote tuin der muziek, taal en drama. We leren luisteroefeningen, stem- en ademhalingsspelletjes, taaltrucs en -weetjes. Daarnaast doen we aan rolinleving en voorbereidende oefeningen op toneelspel zodat muziek, taal en drama één worden. De sessie wordt doorspekt met liedjes, begeleid op accordeon en gitaar.

Yves Bondue is kleuteronderwijzer van opleiding en volledig autodidact als componist. Daarnaast is hij ook acteur en presentator. Muziek en didactiek combineert hij dan ook in liedbundels en verhalen voor kinderen. Daarenboven is hij ook gastdocent aan meerdere hogescholen voor drama, muziek en muziekdrama. Hij werkte aanvankelijk als kleuteronderwijzer en was later directeur van een lagere school. Momenteel is hij fulltime theatermaker, muzikant en schrijft hij teksten en muziek voor verschillende educatieve uitgeverijen.

Schrijfdans is een programma, dat kinderen "leert schrijven" vanuit hun natuurlijke bewegingen, met hun eigen zwier en zwaai. Het is een methode die zowel bijdraagt aan het voorbereidend als aanvankelijk schrijven. Met allerlei materialen zoals, lijm, scheerschuim, badschuim, verf, wascokrijtjes, krijt, stiften, etc ervaren kinderen hoe ze op een plezierige manier schrijf- motorische vaardigheden kunnen ontwikkelen. Schrijven, schrijftekenen of – voor de allerjongsten – schrijbelen worden begeleid door muziek. In het speel- of gymlokaal of aan de tafel. In de lucht, op het bord en op papier. Naast het feit dat deze methode heel wat doelen beoogt op vlak van schrijven, mogen we zeker ook taal, ruimtelijke oriëntatie en muzische vorming niet vergeten. 

Mieke Moens is al heel wat jaren werkzaam als L.O.-leerkracht in het basis- en kleuteronderwijs. Via bijscholingen ontdekte ze Schrijfdans. In 2010 heeft ze de opleiding voor schrijfdansdocente afgerond.

Gedurende 10 jaar heeft ze fulltime schrijfdans gegeven in de Sinte-Maartenschool te Meise en in Mater Dei te Wemmel. Als schrijfdansdocente werkt ze nu ook voor Schrijfdans Vlaanderen.

Zin in leren! Zin in leven! is het nieuwe leerplanconcept voor de hele basisschool. Maar wat betekent de komst van dit concept voor het opvoeden en onderwijzen van onze jongste leerlingen? Voor het Ontwikkelingsplan? Voor de werking van de kleuterschool? Welke uitdagingen en kansen biedt het?
We duiken in de koffer van goed kleuteronderwijs en bekijken op welke manier de krachtige elementen hiervan plaats krijgen in het nieuwe decor.
Wie deelneemt krijgt informatie over de laatste ontwikkelingen maar zal ook - met zijn kleuterbril op - het nieuwe leerplanconcept actief verkennen. 

Soraya Fret is verantwoordelijk voor het kleuteronderwijs bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen. Ze is zelf kleuterleerkracht van opleiding, werkte lange tijd als zorgcoördinator en opleider bij de Hogeschool Karel de Grote in Antwerpen. Ze is mee bezielster van het nieuwe leerplanconcept ZILL.

Vaak vragen kleuters om mee te spelen tijdens het hoekenwerk. Maar wat is de zin van meespelen? Wat doe je als je met kleuters speelt? Wat zeg je dan?
In deze werkwinkel onderzoeken we hoe kleuters ontwikkelen in hun spel en hoe we dit als leerkracht kunnen begeleiden.

Elke Meyns is al jaren vaste nascholer bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen. Elke was van bij de start betrokken bij de uitwerking van het traject rond doelgericht werken in de kleuterschool en vele andere nascholingen. Naast haar deeltijdse opdracht voor Katholiek Onderwijs Vlaanderen blijft ze bewust deeltijds actief in de kleuterklas. 

Na een beknopte historische situering van de methodiek snoezelen, brengen wij veel praktische en financieel haalbare voorbeelden van snoezelvoorwerpen, snoezeldozen, snoezelkarren en snoezeltenten. Aan de hand van meegebrachte zelfgemaakte snoezelvoorwerpen en foto's van snoezelkermissen en snoezelcaravans en -bakfietsen, overtuigen we iedereen om creatief en enthousiast aan de slag te gaan in deze wereld van 'Rust'. In onze vertelling is het onze uitdaging om 'genieten' voor kleuters te laten rijmen op 'verwondering'.

Joep Derie en Ronny Vanoosthuyse hebben een groot deel van hun onderwijscarrière ingevuld met alles wat met snoezelen te maken heeft. Hun pionierswerk in de jaren 80 en 90, hun jarenlange ervaring in het opstarten en ontwikkelen van talrijke snoezelprojecten, de vormingscursussen die zij organiseren, het zijn allemaal aspecten die garant staan voor de kwaliteit van deze werkwinkel.

De gedrevenheid van kinderen om greep te krijgen op de werkelijkheid rondom vraagt om een gevarieerd aanbod dat hen steeds opnieuw uitnodigt tot onderzoeken, ontdekken, dingen uitproberen. Een omgeving die dat mogelijk maakt rust op twee pijlers: Een rijk basismilieu en aanbod van activiteiten. In deze sessie leggen we ons eerst toe op het scheppen van dat rijk basismilieu: de klasinrichting en een stel goed doordachte hoeken. Met aandacht voor de grote diversiteit tussen de kleuters. Bij de uitbouw zien we erop toe dat alle domeinen van ontwikkeling en de ontwikkelingsdoelen tot hun recht komen. Vervolgens ontdekken we hoe we vanuit het observatie van onze kleuters, maar ook gesprekken met hen, de omgeving steeds rijker kunnen maken.

Holvoet Marieke is vormer bij het Centrum voor Ervaringsgericht Onderwijs. Onder redactie van Els Menu publiceerde ze onlangs nog binnen de reeks van CEGO-Kliks het boekje 'Naar een rijke leeromgeving’. De ideale persoon dus om het te hebben over de inrichting van een kleuterklas.

Heb je een kleuter in de klas die moeilijk tot spelen of leren komt? Een kleuter die niet genoeg heeft aan een uitnodigende speelhoek of een korte instructie alleen?
In deze workshop willen we bruikbare tips vanuit het bijzonder onderwijs doorgeven voor jouw klaspraktijk . We kijken even met een “buitengewone bril “ naar deze situaties : we zoeken uit waarom een kind vastloopt binnen een bepaald leerproces en komen tot een stappenplan om zelfstandig spelen aan te leren.
Bovendien koppelen we dit alles ook onmiddellijk aan de klaspraktijk : Hoe passen we de speel- en werkomgeving aan voor deze kinderen? Hoe kunnen we spel- en werkmomenten verduidelijken ? Hoe kunnen we spel- en ontwikkelingsmaterialen eenvoudig aanpassen ? De vele concrete praktijkvoorbeelden (foto’s en materialen) bieden je vast inspiratie in je zoektocht.

Vanoverbeke Veronique is zelf leerkracht in het buitengewoon kleuteronderwijs type 2. De ervaring met deze buitengewone kleuters brengt haar tot heel wat ideeën die inclusie en differentiatie echt mogelijk maken. Een verhaal uit de praktijk!

Benieuwd hoe je positief aandacht kunt geven aan de thuistalen van je kleuters? Op zoek naar manieren om dat te doen tijdens routines en in de hoeken? Wil je ook de ouders erbij betrekken? Kom dan naar deze workshop waar je ook leert welke effecten het positief omgaan met thuistalen kan hebben voor kleuters, ouders en jezelf als leerkracht!

Techniek in de kleuterklas kan al op een heel eenvoudige manier. Maar er is meer dan enkel ‘experimenteerkoffers’. In deze opleiding brengen we het verhaal van de ‘6 aanleidingen tot techniek in de kleuterklas’. Je gaat ook zelf aan de slag met de elektriciteitsdoosjes (want dat kan al van in de kleuterklas), je maakt kennis met de realisaties die je kan aanbieden in de techniekhoek en je gaat heel praktisch aan de slag met een prentenboek. Je doet veel ideetjes op om techniek – via die 6 aanleidingen – aan bod te laten komen in je klas.

We gaan op wandel in de grote tuin der muziek, taal en drama. We leren luisteroefeningen, stem- en ademhalingsspelletjes, taaltrucs en -weetjes. Daarnaast doen we aan rolinleving en voorbereidende oefeningen op toneelspel zodat muziek, taal en drama één worden. De sessie wordt doorspekt met liedjes, begeleid op accordeon en gitaar.

Yves Bondue is kleuteronderwijzer van opleiding en volledig autodidact als componist. Daarnaast is hij ook acteur en presentator. Muziek en didactiek combineert hij dan ook in liedbundels en verhalen voor kinderen. Daarenboven is hij ook gastdocent aan meerdere hogescholen voor drama, muziek en muziekdrama. Hij werkte aanvankelijk als kleuteronderwijzer en was later directeur van een lagere school. Momenteel is hij fulltime theatermaker, muzikant en schrijft hij teksten en muziek voor verschillende educatieve uitgeverijen.

Schrijfdans is een programma, dat kinderen "leert schrijven" vanuit hun natuurlijke bewegingen, met hun eigen zwier en zwaai. Het is een methode die zowel bijdraagt aan het voorbereidend als aanvankelijk schrijven. Met allerlei materialen zoals, lijm, scheerschuim, badschuim, verf, wascokrijtjes, krijt, stiften, etc ervaren kinderen hoe ze op een plezierige manier schrijf- motorische vaardigheden kunnen ontwikkelen. Schrijven, schrijftekenen of – voor de allerjongsten – schrijbelen worden begeleid door muziek. In het speel- of gymlokaal of aan de tafel. In de lucht, op het bord en op papier. Naast het feit dat deze methode heel wat doelen beoogt op vlak van schrijven, mogen we zeker ook taal, ruimtelijke oriëntatie en muzische vorming niet vergeten. 

Mieke Moens is al heel wat jaren werkzaam als L.O.-leerkracht in het basis- en kleuteronderwijs. Via bijscholingen ontdekte ze Schrijfdans. In 2010 heeft ze de opleiding voor schrijfdansdocente afgerond.

Gedurende 10 jaar heeft ze fulltime schrijfdans gegeven in de Sinte-Maartenschool te Meise en in Mater Dei te Wemmel. Als schrijfdansdocente werkt ze nu ook voor Schrijfdans Vlaanderen.

Zin in leren! Zin in leven! is het nieuwe leerplanconcept voor de hele basisschool. Maar wat betekent de komst van dit concept voor het opvoeden en onderwijzen van onze jongste leerlingen? Voor het Ontwikkelingsplan? Voor de werking van de kleuterschool? Welke uitdagingen en kansen biedt het?
We duiken in de koffer van goed kleuteronderwijs en bekijken op welke manier de krachtige elementen hiervan plaats krijgen in het nieuwe decor.
Wie deelneemt krijgt informatie over de laatste ontwikkelingen maar zal ook - met zijn kleuterbril op - het nieuwe leerplanconcept actief verkennen. 

Soraya Fret is verantwoordelijk voor het kleuteronderwijs bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen. Ze is zelf kleuterleerkracht van opleiding, werkte lange tijd als zorgcoördinator en opleider bij de Hogeschool Karel de Grote in Antwerpen. Ze is mee bezielster van het nieuwe leerplanconcept ZILL.

Vaak vragen kleuters om mee te spelen tijdens het hoekenwerk. Maar wat is de zin van meespelen? Wat doe je als je met kleuters speelt? Wat zeg je dan?
In deze werkwinkel onderzoeken we hoe kleuters ontwikkelen in hun spel en hoe we dit als leerkracht kunnen begeleiden.

Elke Meyns is al jaren vaste nascholer bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen. Elke was van bij de start betrokken bij de uitwerking van het traject rond doelgericht werken in de kleuterschool en vele andere nascholingen. Naast haar deeltijdse opdracht voor Katholiek Onderwijs Vlaanderen blijft ze bewust deeltijds actief in de kleuterklas.