Binnenklasdifferentiatie begint niet na de instructie. Het begint vanaf de eerste minuut dat kinderen of jongeren op school arriveren. Differentiatie heeft te maken met het aanspreken van kinderen/jongeren op hun mogelijkheden zodat ze gemotiveerd aan de slag blijven gaan. We maken theorie (o.a. de motivatietheorie van Deci & Ryan) heel concreet en geven voorbeelden van hoe in de klas aan differentiatie gewerkt kan worden. We kijken ook naar wat onderzoek zegt over differentiatie vooral om te weten dat we niet bij een standaard manier van differentiëren kunnen blijven hangen. We zullen het hebben:

• over motivatie zoeken

-      vanuit sterktes (differentiatie naar talenten), 

-      vanuit de groep (coöperatief differentiëren),  

-      vanuit eigen keuzes (individueel differentiatie vanuit autonomie).

• over varianten van instructie geven
• over varianten van organisatievormen.

Om alle kinderen aan te spreken op hun niveau, hun talenten, hun zorgen, wordt er van leerkrachten verwacht dat ze differentiëren. Maar hoe begin je hier nu concreet aan? In deze workshop willen we, aan de hand van voorbeelden en foto’s uit de klaspraktijk, je mee op weg helpen om in jouw klas, in jouw les, de kinderen op hun niveau aan het werk te zetten.

Annick De Brueker is de enthousiaste leerkracht van het 6de leerjaar van de basisschool Sportomundo, een multiculturele school gelegen in de wijk Luchtbal in Antwerpen.  En toch… Annick geeft geen les meer in de klassieke zin van het woord. Neen, zij coacht haar leerlingen. Samen met haar collega van het 5de leerjaar ondersteunt zij 34 leerlingen in hun leerproces. De leerlingen maken zelf hun planning voor de week, beslissen wanneer zij aan welke taken of groepswerken werken en zelfs wanneer zij welke toetsen afleggen. Annick en haar collega begeleiden hen hierin.

Annick zal jullie heel graag wegwijs maken in hoe zij tot deze manier van werken gekomen is en hoe zij dag in dag uit met haar klas aan de slag gaat. Leraren van het secundair onderwijs kunnen voor hun vakgerichte lespraktijk zeker inspiratie halen uit de werkmethode die Annick al enkele jaren succesvol toepast.

Pieter Chlarie focust op een didactiek die leerlingen motiveert door de info of de instructie via verschillende kanalen aan te bieden en door de leerwinst van de leerlingen te expliciteren. Samenwerkend leren is hierop een krachtig antwoord. Vormen van coöperatie in leeractiviteiten kunnen leerlingen met een lage en een hoge leerstatus verbinden in het leren en zorgen tegelijk voor sociale inclusie.  Als er dan nog individuele aanpassingen nodig blijken, dan kan een gerichte aanpak van differentiatie in niveau, aanbod of ondersteuning een oplossing bieden

De brede basiszorg op de klasvloer is het werkterrein bij uitstek voor de leerkracht. De leerkracht is de spilfiguur in het dagelijks werken rond leren en welbevinden.

UDL omschrijft wat leren is vanuit wetenschappelijke basis. Betrokkenheid is het eerste uitgangspunt. UDL is echter heel ruim, het is een kader met richtlijnen en principes die een handleiding bieden om effectief te leren en les te geven. UDL helpt om brede basiszorg te realiseren op de klasvloer.

UDL zet in op leerwinst voor alle leerlingen door van bij het ontwerp van de les mogelijke barrières of belemmeringen weg te werken en door doelgericht en met de evaluatie voor ogen leerstof aan te bieden op de meest verscheiden  manier.  Het is de ideale werkwijze om de redelijke aanpassingen achteraf te beperken tot een minimum, door vooraf maximaal in te zetten op de diversiteit van leren. 

Er is plaats voor reflectie rond de toepassing op de klasvloer. Om effectief leren te stimuleren, is deze werkwinkel interactief opgevat. Breng daarom gerust smartphone, tablet, oortjes of laptop mee. Graag ook een lesvoorbereiding meebrengen (enkel voor de voormiddagsessie).

In een snel veranderende maatschappij kan je je als school niet langer de illusie veroorloven je onderwijs te blijven organiseren zoals we dat 15 jaar geleden ook al deden. Leerlingen hebben steeds meer nood aan een meer geïndividualiseerd traject. Dat vereist een verregaande differentiatie in de klas. Maar hoe speel je dat klaar en in welke zin kan co-teaching hierin een meerwaarde betekenen? Hoe bereid je je mensen voor om op deze manier te werken? Wat is het belang van een duidelijke visie? Wat betekent “anders organiseren” voor mensen, bestaande structuren en systemen? Welke cultuur is nodig om mensen op een hoger niveau te laten samenwerken?

Middenschool Prins van Oranje in Diest heeft op deze vragen, binnen haar eigen context, een antwoord gezocht. Directeur Peter Verheyden komt toelichten hoe zij gestart zijn, vanuit welke visie er is vertrokken en hoe het veranderingstraject stapsgewijs wordt opgebouwd. Deze workshop kan zowel voor basis- als voor secundair onderwijs inspirerend zijn.

/

zie toelichtingen voormiddag

zie toelichtingen voormiddag

zie toelichtingen voormiddag

zie toelichtingen voormiddag

zie toelichtingen voormiddag (zelfde sessie als Miet Fournier)

zie toelichtingen voormiddag

Via allerlei werkvormen een brede kijk op differentiatie ontwikkelen…

Weten aan welke basisbehoeften voldaan moet zijn om gemotiveerd te blijven en graag te leren…

Enkele werkvormen en soorten van differentiatie verkennen…

Leren van en met elkaar…

/