Met de komst van het exploratie-instrument Columbus, ben je met je schoolteam in de derde graad zoekend naar hoe deze tool past binnen je studiekeuzetraject in de derde graad. 

Vanaf september 2018 zal n.a.v. het nieuwe decreet leerlingenbegeleiding, leerlingenbegeleiding een erkenningsvoorwaarde worden 

Om deze veranderingen aan te pakken, bieden we een professionaliseringstraject aan over het onderwijsloopbaanbeleid in de derde graad met daaraan verbonden een sterke begeleiding vanuit de pedagogische begeleiding en de CLB-medewerkers. Deze professionalisering zal met het schoolteam concreet reflecteren over de implementatie van Columbus binnen het onderwijsloopbaanbeleid van de school. Echter door dit proces met het schoolteam te lopen, zullen  fundamentele vragen over OLB in de derde graad aan bod komen. Het uitklaren van deze vragen zorgt voor een gedragen antwoord binnen het schoolteam op de vraag hoe het onderwijsloopbaanbeleid van deze graad er zal uitzien. Op leerlingniveau zorgt dit voor gelijkgerichte acties, opinies en adviezen van personeelsleden binnen het onderwijsloopbaanbeleid van de school. 

Een deel van het schoolteam van de derde graad dat tussen de sessie werkt met het schoolteam aan een gedragen visie op OLB in de derde graad met ondersteuning door een pedagogische begeleider en een CLB-medewerker. 

Deze professionalisering will het schoolteam van de derde graad inzicht geven in wat Columbus per onderdeel meet en waarom dit gemeten wordt. Hierbij zal het theoretisch model achter Columbus ontrafeld worden en naast de andere theoretische modellen gelegd worden die het studiekeuzeproces en de studiekeuze aansturen. De gelijkenissen en verschillen zullen geduid worden.

Maar we willen met het schoolteam van de 3de graad verder kijken. Zoals de titel ook aangeeft.

We gaan ook samen op zoek naar de brede waaier aan informatie die het schoolteam bezit over de leerling. Er ligt - naast Columbus - heel veel informatie om tot een gesprek te komen over de studiekeuze van een leerling. 

Als we weten welke informatie er ter beschikking is, willen we vervolgens kijken naar het advies van de klassenraad. Wat maakt een advies kwaliteitsvol? Welke vragen stellen we aan de leerling vanuit een rijk geïnformeerde en gedocumenteerde klassenraad?

In de feedback willen we er vooral zorg voor dragen dat de leerling verder geactiveerd wordt in zijn studiekeuzeproces. Het stellen van coachende vragen bevordert de zelfreflectie en het zelfinzicht bij leerlingen.  De verwerking van informatie aangaande studiekeuze en de feedback van de klassenraad resulteert zo in een doordachte en doorleefde studiekeuzebeslissing door de leerling met aandacht en inzicht bij de leerling in de eigen mogelijkheden en beperkingen. 

Bij leerlingen waar de studiekeuze erg vast zit, kan het schoolteam in het uitwerken van zijn studiekeuzetraject overwegen om de leerling meteen mee op te nemen bij het gesprek van de klassenraad. Dit zal een openheid vergen van het team en allicht niet voor elk team haalbaar zijn. Maar het zorgt wel voor het erg sterk samen kijken naar en spreken over de studiekeuze van de leerling. De wijze waarop dit gesprek wordt begeleid en gevoerd is hierbij van cruciaal belang. De leerling is mede-eigenaar van dit gesprek, dient een evenwaardige partner te zijn van het gesprek. Het is aan het schoolteam en het CLB om te bespreken en te bepalen wanneer een gedeeld gesprek met de leerling en de klassenraad noodzakelijk is. Het is duidelijk dat dit voor vele teams geen onderdeel vormt van het basisaanbod voor elke leerling maar enkel ingezet wordt bij vastlopende studiekeuzetrajecten. Voor andere teams is een open klassenraad één van de sterke acties in de studiekeuzetrajectbegeleiding.

Met deze professionalisering willen we de vaardigheden en noodzakelijke voorwaarden van een keuzegesprek binnenbrengen bij het schoolteam. Voor een keuzegesprek vertrekken we vanuit een coachende houding om in co-creatie en samenwerking het keuzegesprek aan te gaan met de leerling en eventueel zijn ouders. We hanteren een coachende houding vanuit de vaststelling uit recent onderzoek dat het advies van de klassenraad sterk samenhangt met studiesucces in het hoger onderwijs en dat er in veel scholen een kwaliteitsvol advies wordt geformuleerd, maar dat er toch veel jongeren niet slagen in het hoger onderwijs. Eén van de mogelijke verklaringsgronden is het naast zich neerleggen van het advies van de klassenraad. We willen in dit project dan ook inzetten op het verbeteren van het aanvaarden van het advies van de klassenraad door de leerling en de ouders. Door te vertrekken vanuit een verbindend samenwerken aan de studiekeuze en een coachende houding te hanteren bij keuzegesprekken willen we het door de leerling echt doorgronden van de feedback van de klassenraad verbeteren. 

Vervolgens kan het schoolteam samen bekijken waar, hoe en hoeveel gesprekken er nodig zijn in het traject. Dit vaststellen vraagt ook een inzicht in verschillen in studiekeuzetraject en de nood van leerlingen en ouders aan overleg. Geen enkel studieloopbaantraject loopt op dezelfde manier. Het schoolteam zal dan ook samen moeten nadenken over in welke casussen er verdere begeleiding nodig is dan het basistraject dat aangeboden wordt voor alle leerlingen van de 3de graad. Samen met het CLB moet doorgesproken worden wie welke rol/verantwoordelijkheid zal opnemen. 

Voorafgaand aan de drie sessies wordt de beginsituatie telefonisch in kaart gebracht met de directie. Er wordt met het schoolteam gewerkt aan de vernieuwing en de acceptatie van het schoolloopbaanbeleid. 

Tussen de sessies zullen we voorzien in opdrachten om te werken aan de implementatie van het geleerde binnen het onderwijsloopbaanbeleid van de school. Het is het doel om een aanzet te geven tot het herbekijken van de processen en methodieken van schoolloopbaanbegeleiding in de school. 

Tussen de sessies kan je als school beroep doen op de begeleiding van de pedagogisch begeleiders en de CLB-medewerkers in jouw regio. Ten eerste om te komen tot een gedeelde visie op OLB-beleid tussen het schoolteam en de partners van de school: pedagogische begeleiding en CLB. Ten tweede om voor, tijdens en vooral na het project samen verder te kunnen bouwen aan de gedragenheid en aan de verdere verankering van de inhoud van dit project in het OLB-beleid van de het schoolteam. Om gebruik te maken van deze begeleiding stel je als school tegelijk met de inschrijving een begeleidingsvraag aan je regionale pedagogische begeleidingsdienst. Elke regionale pedagogische begeleidingsdienst heeft begeleiders die vragen rond OLB specifiek opnemen.